Predyspozycje do zdrowego starzenia się a życie płodowe
W ramach finansowanego przez UE projektu multidyscyplinarnego EURHEALTHAGEING (European research on developmental, birth and genetic determinants of ageing) zintegrowano metody genetyczne, epigenetyczne, biochemiczne, bioinformatyczne i statystyczne, aby wyjaśnić molekularne podstawy procesów starzenia. Badacze posłużyli się danymi pochodzącymi z badań, m.in. TwinsUK oraz Hertfordshire Cohort Study. Zastosowano techniki badania dotyczące całego genomu i sekwencjonowania nowej generacji w kierunku masy urodzeniowej dzieci z dwóch kohort. Dzięki metabolomicznym badaniom przesiewowym zidentyfikowano 25 najbardziej obiecujących metabolitów u dzieci z niską masą urodzeniową, a także zaobserwowano, że gen z rodziny NBPF1 (ang. neuroblastoma breakpoint family 1) jest zaangażowany w szereg zaburzeń rozwojowych i neurogenetycznych. Do analizy genotypowania, na podstawie badań nad bliźniętami, opracowano platformę analityczną na bazie przepływu informacji pracującą w środowisku chmurowym. Pod kątem skalowalności, elastyczności i przydatności do wielokrotnego użycia zastosowano domyślne dane wejściowe, co zapewnia obsługę przyjazną dla użytkownika. Naukowcy pracują też nad integracją danych, umożliwiającą stworzenie uniwersalnej i przyjaznej użytkownikowi bazy danych. W badaniu epigenetycznym zidentyfikowano 96 sond do badania metylacji oraz przeanalizowano matryce metylacji dotyczące całego genomu. W badaniu specyficznych modyfikacji potranslacyjnych zidentyfikowano trzy główne markery. Analiza oparta na cechach związanych z wiekiem wykazała związek cytrulinowanej wimentyny z ryzykiem wystąpienia chorób układu sercowo-naczyniowego, kolagenu typu I i typu III z chorobą zwyrodnieniową stawów i dną moczanową. Zaobserwowano, że określone szlaki zdefiniowane w wyniku analizy genetycznej i epigenetycznej, są związane z ciśnieniem krwi, otyłością i wzrostem, a ponadto potwierdzają one opublikowane wyniki łączące czynniki wczesnego wzrostu z chorobą w życiu dorosłym. Wynik ryzyka genetycznego koreluje z chorobą metaboliczną i wysokim ciśnieniem krwi u osób dorosłych. Zarówno z badań genetycznych, jak i epigenetycznch wynika, że gen MIA3 związany jest z chorobą układu krążenia. Wyniki projektu EURHEALTHAGEING zostały zaprezentowane podczas wykładów i prezentacji oraz szkoły letniej. Opublikowano 17 artykułów w czasopismach branżowych. Jeśli projekt odniesie sukces, zostaną opracowane testy i produkty wspierające zdrowie, niezależność i aktywny styl życia podczas starzenia.
Słowa kluczowe
Zdrowe starzenie się, długowieczność, biomarker, genetyczny, epigenetyczny
