Od zbiorowości po jednostkę w rozstrzyganiu sporów pracowniczych
Choć Austria terminowo wprowadziła regulacje dotyczące mediacji w sporach pracowniczych, to w tym kraju nie korzysta się zbyt często z tej formy rozwiązywania konfliktów. W ramach finansowanego przez UE projektu "Mediation of employment rights disputes" (MEDEMP) badano czynniki istotne dla skutecznej mediacji w sporach dotyczących praw pracowniczych. W ilościowo-jakościowym badaniu społeczno-prawnym przeprowadzonym w Nowej Zelandii określono cztery możliwe czynniki odpowiedzialne ze skuteczność mediacji. Chodzi tu o ludzi (mediatorów), teorię, proces oraz postawy i oczekiwania (użytkowników). Zastosowanie tych ustaleń na gruncie austriackim okazało się trudnym zadaniem, ponieważ w systemie prawnym i instytucjonalnym tego kraju brak jest ram teoretycznych dotyczących mediacji. Dlatego też uczestnicy projektu MEDEMP musieli stworzyć solidne podstawy teoretyczne, aby móc prowadzić badania empiryczne. Jedną z przeszkód w stosowaniu mediacji w sporach pracowniczych stanowi rzadko jawnie wyrażane zbiorowe podejście do rozwiązywania konfliktów w stosunkach przemysłowych. Od razu mamy więc do czynienia z pewną trudnością, ponieważ mediacja kładzie nacisk na wymiar indywidualny. Tego rodzaju aspekty rozwiązywania sporów są zatem warte dalszych badań, podobnie jak rola austriackich przepisów dotyczących stosunków przemysłowych (tzw. Sozialpartnerschaft, partnerstwo społeczne). Ustalenia projektu i zastosowane w nim podejście komparatystyczne stanowią podstawy dla dalszych badań. Wyniki inicjatywy MEDEMP będą wdrażane, we współpracy z partnerami społecznymi, izbą pracowniczą i izbą pracodawców, w pilotażowym projekcie poświęconym mediacjom pracowniczym.
Słowa kluczowe
Mediacja, spory pracownicze, ramy prawne, rozwiązywanie sporów, stosunki przemysłowe
