Wylądować na planecie Planica
Astronauci mieszkający w bazie na Księżycu, stanowiącej punkty wypadowy do dalszej eksploracji Układu Słonecznego, będą narażeni na hipoksję oraz skutki zmniejszonej grawitacji. Na Księżycu grawitacja jest słabsza niż na Ziemi, a ciśnienie powietrza w skafandrach, a także w modułach mieszkalnych, będzie niższe niż na wysokościach, na których mieszka większość ludzi. Zmniejszonemu ciśnieniu powietrza towarzyszy niższe ciśnienie cząstkowe tlenu — oznacza to, że na Księżycu występuje środowisko hipoksji hipobarycznej. Celem projektu PLANHAB (Planetary habitat simulation), finansowanego ze środków UE, było zbadanie skutków kombinacji hipoksji i braku grawitacji. Przez 21 dni w pomieszczeniach, w których ciśnienie powietrza i poziom tlenu były takie same jak na wysokości 4000 m, mieszkało 14 osób. Podczas całego pobytu pozostawały one nieaktywne. Brak grawitacji i aktywności ma podobne skutki, prowadzące do stopniowej utraty masy mięśniowej i spadku masy ciała i siły. Badacze monitorowali różnice w działaniu układu krążenia i oddechowego, gęstości kości, układu trawiennego oraz metabolizmu. Wyniki eksperymentu porównano z danymi z doświadczeń dotyczących przebywania w pozycji leżącej, przeprowadzonych przez Europejską Agencję Kosmiczną (ESA) oraz NASA. Projekt PLANHAB rzucił nowe światło na zmiany fizjologiczne zachodzące w organizmie astronautów przebywających w warunkach hipoksji hipobarycznej w przestrzeni kosmicznej. Zgromadzono też cenne dane na temat trudności występujących u osób z przewlekłą obturacyjną chorobą płuc i chorobami układu krążenia, a także u osób z nadwagą. Rezultaty projektu mogą zostać wykorzystane, by pomóc pacjentom ze zwłóknieniem płuc, mukowiscydozą i zastoinową niewydolnością serca, którzy również doświadczają hipoksji. Wyniki tych prac mogą mieć również wpływ na nasze zrozumienie utraty wagi i otyłości, jako że dane pokazują zmiany funkcji metabolicznych wywołane brakiem aktywności.
Słowa kluczowe
Astronauci, Księżyc, hipoksja hipobaryczna, PLANHAB, brak grawitacji, brak aktywności