Saponiny roślinne jako surfaktanty
Surfaktanty to związki zwykle otrzymywane z petrochemikaliów, tworzące naturalne warstwy między różnymi cieczami i gazami. Saponiny z kolei to występujące w przyrodzie związki roślinne, które działają podobnie jak surfaktanty, ale ich właściwości jako stabilizatorów pianek i emulsji nie są dobrze poznane. W tym kontekście, finansowany ze środków UE projekt "Foams and emulsions stabilized by saponins" (F.E.S.S.) powstał specjalnie po to, aby zbadać właściwości różnych saponin w piankach i emulsjach. Do badań wybrano jedenaście związków saponinowych o różnej strukturze i właściwościach. Badano właściwości mechaniczne saponin w warstwie powietrze-woda oraz woda-olej, a także w skoncentrowanych piankach. Ustalono, że na granicy faz powietrze-woda kilka saponin miało jedne z największych wytrzymałości mechanicznych ze wszystkich znanych surfaktantów. Podobne właściwości stwierdzono w przypadku warstwy olej-woda, choć tu wytrzymałość mechaniczna była generalnie niższa w obecności oleju. Aby ocenić właściwości saponin dotyczące stabilizacji pianek, zbadano średnią wielkość bąbelków w piankach zawierających cząsteczki saponin. Niektóre saponiny mogą znacząco ograniczać wielkość bąbelków, co jest pomocniczym wskaźnikiem stabilizacji pianki. Uczestnicy projektu F.E.S.S. zdobyli wiele informacji na temat właściwości powierzchniowych szeregu saponin, a także zdefiniowali zależności między strukturą a właściwościami surfaktantów. Odkrycia te umożliwią komercyjne wykorzystanie saponin jako surfaktantów.