Europeizacja szkolenia i edukacji wojskowej
Po zakończeniu Zimnej Wojny europejskie siły zbrojne rozpoczęły transformację profesjonalnych systemów edukacji. U jej podstawy leży bezprecedensowa restrukturyzacja kolegiów wojskowych i przekształcenie ich w uniwersytety. Zamiast kolegiów, cechujących się programem skoncentrowanym na wojskowości oraz jednowymiarowym profilem kadry i studentów, wprowadza się uniwersytety, nadzorowane przez cywilno-wojskowe władze publiczne i umożliwiające kształcenie studentów wojskowych, jak i cywilnych przez wykwalifikowaną kadrę. Ponieważ edukacja wojskowa odgrywa ważną rolę nie tylko w kształceniu dowódców i oficerów, ale także w przekazywaniu im profesjonalnych zasad etyki, postaw i wartości, zmiany te niosą istotne implikacje dla gotowości bojowej oraz stosunków między strukturami cywilnymi a wojskowymi. Uczestnicy finansowanego ze środków UE projektu "The Europeanization of military training and education" (EUROMITE) przedstawili pierwszą kompleksową analizę korzeni, tendencji i implikacji budowy Akademii Obrony Narodowej (NDU) w Europie. W projekcie porównano najważniejsze instytucje edukacji wojskowej w krajach bałtyckich, Finlandii, Rumunii, Niemczech i Wielkiej Brytanii. Wykorzystano szereg metodologii analizy jakościowej, takich jak wywiady telefoniczne i osobiste, analiza tematyczna obszernego zbioru źródeł oraz badanie historyczne ewolucji europejskiej edukacji wojskowej po zakończeniu Zimnej Wojny. Wyniki tych analiz wskazują, że stworzenie akademii obrony narodowej jest sprawniejsze dzięki współpracy międzynarodowej, co owocuje powstawaniem europejskiej społeczności wiedzy z zakresu edukacji wojskowej. Działalności tej społeczności prowadzi do budowy europejskiej kultury wojskowej. Jednakże w przeciwieństwie do powszechnej debaty toczonej w literaturze fachowej na temat tego, czy zmiany te zachodzą w natowskich, czy też w unijnej wspólnej polityce bezpieczeństwa i obrony (WPBiO), uczestnicy projektu stwierdzili, że w praktyce NDU korzystają z możliwości oferowanych przez obie instytucje Sugeruje to, że choć debaty na temat NATO/WPBiO mają uzasadnienie na poziomie krajowym, to potrzebne jest przyjęcie bardziej wielowymiarowego podejścia w badaniu zmian, obejmującego poziom sił zbrojnych, usług, a nawet jednostek. Ustalono również, że nowa kultura wojskowa koncentruje się na koncepcji zarządzania kryzysowego. Omawiany projekt ma zatem istotne implikacje dla polityki, dotyczące umiejętności i wiedzy europejskich oficerów, poziomu interoperacyjności sił zbrojnych, a także gotowości do realizacji zadań antykryzysowych.