Optymalizacja przeszczepów szpiku kostnego Przeszczep szpiku kostnego jest uznaną metodą leczenia nowotworów złośliwych krwi, w tym białaczki. Oczekuje się, że zidentyfikowanie cząsteczek, które mogą zwiększać liczbę komórek macierzystych krwi w hodowli pozwoli poprawić ogólne wyniki przeszczepów u dorosłych. Zdrowie © Thinkstock Krwiotwórcze komórki macierzyste są typem komórek macierzystych pozyskiwanym z krwi lub szpiku kostnego, które mogą różnicować się do określonego typu komórek krwi. Przeszczep szpiku kostnego obejmuje dostarczenie allogenicznych krwiotwórczych komórek macierzystych po chemioterapii. Jednakże ograniczona dostępność odpowiednich dawców i niski poziom przyjmowania przeszczepów konieczne jest namnażanie krwiotwórczych komórek macierzystych przed przeszczepem. Niektóre cytokiny mogą utrzymać liczbę krwiotwórczych komórek macierzystych w kulturach komórkowych, lecz aby znacząco zwiększyć ich liczbę, konieczne jest odkrycie nowych czynników. W związku z tym zainicjowano finansowany przez UE projekt "Identification of novel factors to expand hematopoietic stem cells in vitro" (NOVEXPAND), aby identyfikować nowe czynniki, które mogłyby nasilać proliferację niedojrzałych krwiotwórczych komórek macierzystych. W tym celu badano embrionalne komórki macierzyste, w których z założenia dochodzi do ekspresji licznych regulatorów komórek macierzystych. Korzystając z technologii mikromacierzy naukowcy zidentyfikowali dwie cząsteczki (Cripto i Dppa5) o odmiennych profilach ekspresji w zróżnicowanych i niezróżnicowanych embrionalnych komórkach macierzystych człowieka. Cripto o znanym działaniu nasilającym proliferację embrionalnych komórek macierzystych zwiększa liczbę progenitorów komórek krwiotwórczych i zdolność krwiotwórczych komórek macierzystych do przyjmowania się jako przeszczep in vivo. Ponadto Cripto jest zlokalizowany w niszy krwiotwórczych komórek macierzystych a jego tryb działania obejmuje wpływanie na organizację mikrośrodowiska szpiku kostnego, w tym aktywność metaboliczną krwiotwórczych komórek macierzystych. Przeszczepienie krwiotwórczych komórek macierzystych z obniżonym poziomem Dppa5, czynnika wiążącego RNA, skutkowało znaczącym pogorszeniem przyjmowania się przeszczepu. Naukowcy wykazali tym samym, że Dppa5 ma kluczowe znaczenie dla zachowania czynności krwiotwórczych komórek macierzystych poprzez ograniczenie nacisku wywieranego na komórki. Zarówno Cripto, jak i Dppa5 wykazywały zdolność do utrzymywania krwiotwórczych komórek macierzystych w hodowli lub zwiększania ich liczby. Wykorzystanie tej wiedzy przy przeszczepach szpiku kostnego może zwiększyć użyteczność kliniczną próbek krwi pępowinowej i poprawić wyniki przeszczepów. Słowa kluczowe Przeszczep szpiku kostnego, białaczka, krwiotwórcze komórki macierzyste, embrionalne komórki macierzyste, mikromacierz, Cripto, Dppa5
