Czy bakterie symbiotyczne mogą stać się chorobotwórcze?

Badacze wspierani ze środków UE przyjrzeli się bakteriom symbiotycznym, występujących w grupie pierwotniaków zwanych orzęskami, chcąc określić potencjalne zagrożenie, jakie mogą one stanowić dla zdrowia ludzi i zwierząt.

Zdrowie

Niedawne dane wskazują, że w organizmach niektórych pierwotniaków, takich jak Acanthamoeba, mogą żyć symbiotyczne mikroorganizmy. Choć zwykle łagodne, te oportunistyczne mikroorganizmy mogą stawać się chorobotwórcze dla ludzi i zwierząt. Do takiej niekorzystnej transformacji może dojść na przykład w klimacie tropikalnym, przy obniżonej odporności lub niskim poziomie higieny oraz przy przeludnieniu. Projekt CINAR PATHOBACTER (Ciliates as natural reservoir of potentially pathogenic bacteria: An ecological, functional and evolutionary genomic investigation) był międzynarodową siecią, obejmującą również ośrodki spoza Europy. Konsorcjum dokonało charakterystyki bakterii będących symbiontami orzęsek, które wykazywały powinowactwo filogenetyczne do patogennych bakterii. Przeprowadzono także wszechstronne badanie środowiska, czynności i genetyki ewolucyjnej organizmów symbiotycznych, zwłaszcza w regionach tropikalnych. Badacze przeprowadzili systematyczne pozyskiwanie próbek orzęsek z wielu krajów, w tym tropikalnej Brazylii i Indii, oraz badania przesiewowe pod kątem obecności patogenów bakteryjnych. Obejmowało to genomiczną analizę ewolucyjną dostępnej sekwencji genomu symbiontów bakteryjnych orzęsek szczepu Polynucleobacter necessarius. Analiza genomu symbiontu Holospora caryophila jest w toku. Przeprowadzono również badania ekofizjologiczno-ewolucyjno-epidemiologiczne w zakresie orzęsek i ich symbiontów. Działania w ramach projektu miały na celu zidentyfikowanie kluczowych czynników sprzyjających kolonizacji orzęsek przez bakterie i mechanizmy wchodzenia w symbiozę. Takie badania mogą też ujawnić czynniki patogenności symbiontów bakteryjnych i orzęsek. Zastosowania obejmują prognozowanie patogenności na terenach, gdzie te mikroorganizmy żyją w sąsiedztwie zwierząt i ludzi, w środowisku sprzyjającym transformacji do form zakaźnych i groźnych dla naszego zdrowia. Wyniki projektu CINAR PATHOBACTER i ich prawdopodobne następstwa przyniosą korzyści branżom przemysłowym zajmującym się oczyszczaniem ścieków i urządzeniami sanitarnymi. Mogą także zainteresować przedstawicieli akwakultury i pokrewnych branży.