Nowa technologia opłacalnego recyklingu lamp
Świetlówki kompaktowe cieszą się w ostatnich latach dużą popularnością ze względu na ich energooszczędność – niestety zawierają toksyczną rtęć. W ramach projektu RELIGHT (Sustainable recycling of lighting products) badacze opracowali technologię zmian skokowych do recyklingu tego typu lamp i odzyskiwania rtęci, a także szkła, tworzyw sztucznych i proszku luminoforowego, jaki zawierają. Stosowane obecnie metody odzyskiwania rtęci z produktów oświetleniowych zwykle obejmują podgrzewanie, często w połączeniu z obniżonym ciśnieniem, a następnie zmywanie frakcji materiału różnymi płynami. Badacze opracowali bardziej energooszczędną metodę podgrzewania, która eliminuje wykorzystanie chemii mokrej i zdecydowanie obniża koszty operacyjne zakładu, nie generując przy tym dodatkowych strumieni odpadów. Zespół opracował urządzenie mikrofalowe, które podnosi temperaturę odpadów szklanych i proszku luminoforowego nawet do 500°C, doprowadzając do odparowania rtęci. Odpowiednie kondensatory i filtry gromadzą rtęć poza komorą mikrofalową. Zamiast polegać na powolnych procesach transferu ciepła, technologia mikrofalowa szybko podgrzewa strumień odpadów. Optymalna konstrukcja systemu gwarantuje, że ciepło jest równomiernie rozprowadzane, co zapewnia wysoki poziom odkażenia rtęci. Ta opłacalna, niskoprzepustowa technologia, która umożliwia odzyskiwanie rtęci z proszku luminoforowego, pozwala uzyskać nieszkodliwy proszek nadający się do ponownego użycia. Proszek luminoforowy zawiera wiele cennych metali ziem rzadkich. Dlatego też proces, który powstał w ramach projektu RELIGHT, powinien zapewnić lepsze przygotowanie proszku do sprzedaży do zakładów odzysku, umożliwiając MŚP uzyskanie wyższej ceny. Kolejnym osiągnięciem projektu było pomyślne skonstruowanie kruszarki kompaktowej do skutecznego oddzielania szkła od tworzyw sztucznych. Badacze wyprodukowali także dostrajalną walcarkę do rozgniatania bazy, pozwalającą wydobyć płytkę drukowaną i elementy metalowe w obudowy z tworzywa sztucznego. Ponadto stworzyli proces oddzielania innych elementów zawierających metal od tworzywa sztucznego za pomocą zbudowanego na zamówienie stołu wibracyjnego podłączonego do konstrukcji walcarki. Osiągnięcia zespołu RELIGHT pomogą zapewnić zgodność z wymogami dyrektywy Komisji Europejskiej w sprawie zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego i usunąć rosnącą liczbę świetlówek kompaktowych z europejskiego strumienia odpadów. Wyniki projektu zapewnią także uczestniczącym MŚP możliwość rozwoju działalności, ponieważ potencjalny rynek globalny tej technologii jest ogromny.
Słowa kluczowe
Recykling, rtęć, świetlówki kompaktowe, wydajność energetyczna, produkty oświetleniowe
