Zachowanie materiału genetycznego roślin uprawnych W Europie istnieje wiele zasobów genetycznych dotyczących roślin uprawianych na potrzeby przemysłu spożywczego i rolnictwa (PGRFA), które mogą zostać wykorzystane do poprawy jakości upraw i zwiększenia bezpieczeństwa żywnościowego. Zasoby te muszą być jednak odpowiednio chronione, aby można było z nich korzystać w przyszłości. Zmiana klimatu i środowisko © Thinkstock Możliwość wyżywienia ludzkości zależy od dostępności świeżych źródeł materiału genetycznego umożliwiającego uprawianie nowych odmian roślin, które będą odporne na skutki zmiany klimatu. Dzikie odmiany blisko spokrewnione z roślinami uprawnymi (CWR) oraz tradycyjne odmiany rodzime mają kluczowe znaczenie dla zmienności genetycznej. Choć znaczenie CWR i odmian rodzimych dla bezpieczeństwa żywnościowego jest powszechnie znane, to brakuje wiedzy na temat ich różnorodności. Nie wiadomo też, jak można by wykorzystać tę różnorodność do poprawy jakości upraw. Uzupełnieniem tych brakujących informacji zajęli się uczestnicy projektu "Novel characterization of crop wild relative and landrace resources as a basis for improved crop breeding" (PGR SECURE) . W ramach tej finansowanej ze środków UE inicjatywy opracowywano szybkie i niedrogie metody umożliwiające identyfikację i udostępnianie materiału genetycznego, który może być wykorzystany przez rolników. Przykładem może być tu możliwość wprowadzania odporności na nowe szkodniki i odmiany chorób, a także tolerancji na ekstremalne warunki środowiskowe, takie jak susze czy upały. Partnerzy projektu pracowali także nad ogólnoeuropejską strategią ochrony najważniejszych CWR i odmian rodzimych, aby zachować różnorodność genetyczną potrzebną do udoskonalania roślin uprawnych. Ochrona agrobioróżnorodności nie polega jednak wyłącznie na ochronie PGRFA związanych z rolnictwem. Konieczne jest także wspieranie ich zrównoważonego wykorzystania w zwiększaniu wydajności produkcji rolnej. Dlatego też dbanie o to, by użytkownicy mogli łatwo korzystać z zasobów różnorodności, było ważnym aspektem projektu PGR SECURE. Badania prowadzone w projekcie skupiały się na nowych technikach i strategiach ochrony różnorodności europejskich CWR i odmian rodzimych. Wyniki tych prac pomogą hodowcom w udoskonaleniu upraw. Będzie to bardzo ważne dla europejskiego bezpieczeństwa żywnościowego w obliczu zmiany klimatu. Słowa kluczowe Rośliny uprawne, zasoby genetyczne dla przemysłu spożywczego i rolnictwa, bezpieczeństwo żywnościowe, odmiana genetyczna, gatunki roślin, dzikie odmiany roślin uprawnych, odmiany upraw, powierzchnia, odmiany rodzime, susza, upały, agrobioróżnorodność
