Modyfikacja białek w chorobie nowotworowej Rozwinięte kraje świata potrzebują i poszukują bardziej skutecznych leków do walki z nowotworami. Dogłębne badania nad modyfikacją białek stanowią szansę na opracowanie nowych metod odkrywania leków. Zdrowie © Thinkstock Tworzenie się lipidowanych białek jest kontrolowane przez enzymy i transferazy białkowo-lipidowe, a z dotychczasowych badań wynika, że w komórkach nowotworowych aktywność tych enzymów jest nieprawidłowa. Nowe leki hamujące aktywność tych enzymów mogłyby zmniejszyć tempo sprzyjających nowotworowi transformacji w komórkach. Celem finansowanego przez UE projektu "New chemical tools for profiling protein lipidation in cancer" (LIPOPROT), zorganizowanego przy współpracy sieci szkoleń im. Marie Curie, było opracowanie nowych metod umożliwiających badanie poziomu lipidacji białek w kontekście nowotworu. Celem głównym było zsyntetyzowanie próbników lipidacji białek i przeprowadzenie oceny ich przydatności do wysokoprzepustowego profilowania na potrzeby analizy porównawczej przy użyciu reprezentatywnych komórek nowotworowych. Naukowcy pomyślnie zoptymalizowali syntezę próbników chemicznych tak, aby zapewnić oszczędność kosztów i czasu. Następnie scharakteryzowali dokładnie fizykochemiczne właściwości wszystkich nowych związków. Użyli nowych próbników lipidowych w odniesieniu do kultur modelowych komórek raka szyjki macicy. Umożliwiło to do zarówno odkrycie tożsamości lipidowanych białek, jak i ich dokładnego umiejscowienia i natury wiązań chemicznych łączących tłuszcze z białkami. Na innych modelach komórkowych, w tym na modelowych liniach komórkowych raka piersi i raka jelita grubego, zbadano również względną skuteczność lipidacji białek oraz globalną aktywność enzymatyczną transferaz lipidowych. Naukowcy wykorzystali następnie te modele do zbadania wykorzystania kwasu mirystynowego w modyfikacji białek w chorobie nowotworowej, który to proces katalizowany jest przez enzym, transferazę N-mirystoilu. Doświadczenia obejmowały analizę fenotypiczną i cząsteczkową skutków zahamowania transferazy N-mirystoilu w komórkach nowotworowych. Pomiar aktywności metabolicznej oraz ilościowe analizy proteomiczne zapewniły wstępne potwierdzenie hipotezy, według której transferaza N-mirystoilu jest ważnym punktem docelowym dla leków przeciwnowotworowych. Należy zwrócić uwagę, iż technologie opracowane w ramach projektu LIPOPROT są uniwersalne i mogą zostać wykorzystane do analizy lipidacji białek występujących przy innych chorobach występujących u ludzi lub zwierząt. Słowa kluczowe Modyfikacja białek, lipidacja, analiza lipidacji, transferaza n-mirystoilu
