Zmiana klimatu niesie ze sobą zmiany ekologiczne
Zmiany w ekosystemach mają charakter gwałtowny i rozległy oraz wywierają długoterminowy wpływ na środowisko. Istnieją dowody, że zmiany systemowe zachodziły w latach 80. we wszystkich morzach europejskich. Finansowany ze środków UE projekt "Synchronous regime shifts across European seas" (SYNRESH) miał na celu ustalenie, czy zmiany te były ze sobą powiązane oraz co mogło je powodować. Cele te zrealizowano poprzez zebranie i przeanalizowanie dużych ilości danych pochodzących z 11 akwenów morskich. Uczestnicy projektu SYNRESH ustalili, że zmiany systemowe zachodzące w końcu lat 80. były ze sobą w pewnym stopniu zsynchronizowane: większość ekosystemów zmieniła się w odstępie jednego roku od innych. Choć dokładne przyczyny nie są znane, istnieją pewne dowody, że za zmiany te odpowiadają wahania temperatur na półkuli północnej oraz ciśnienia powietrza arktycznego. Przyglądano się także presji ekologicznej na powszechne gatunku planktonu, jako markerowi zmian systemowych. Ustalono, że drapieżnictwo, temperatura morza i prądy miały największy wpływ na liczebność gatunków. W projekcie SYNRESH dowiedziono ponad wszelką wątpliwość, że czynniki o dużym znaczeniu (takie jak zmiany temperatury) mają ogromny wpływ na globalne ekosystemy morskie. Ustalenia te dowodzą pilnej potrzeby stworzenia lepszych wskaźników stanu ekosystemów morskich oraz systemu wczesnego ostrzegania przed zmianami systemowymi.
Słowa kluczowe
Zmiany ekologiczne, zmiany systemowe, europejskie morza, zdrowie ekosystemów