Europejskie inwestycje w badania galaktyk
Funkcjonująca między rokiem 2012 a 2016 sieć DAGAL(odnośnik otworzy się w nowym oknie) (Detailed anatomy of galaxies) ujawniła źródła ewolucji najbliższego nam wszechświata. Paneuropejska sieć sześciu partnerów akademickich umożliwiała ośmiorgu badaczom rozpoczynającym karierę i dwojgu doświadczonych naukowcom wspólną pracę nad unikalnym zestawem obserwacji ponad 2300 pobliskich galaktyk. W celu zbadania struktur i szczegółowych właściwości tych galaktyk, badacze biorący udział w projekcie DAGAL wykorzystali obserwacje wielu długości fali z kosmicznych i naziemnych teleskopów. Szczególnie obserwacje w średniej podczerwieni z kosmicznego teleskopu Spitzera połączono z danymi ultrafioletowymi, optycznymi i radiowymi z szeregu innych naziemnych oraz kosmicznych teleskopów. Program "Przegląd Spitzera Struktur Gwiezdnych w Galaktykach" (S4G) umożliwił osiągnięcie bezprecedensowych wartości jasności powierzchni wielu galaktyk spiralnych, eliptycznych i karłowatych. Bogactwo danych uzyskanych dzięki S4G umożliwiło badanie struktury gwiazd na obrzeżach galaktyk, gdzie gaz i ciemna materia dominują nad gwiazdami, oraz przebadanie teoretycznych modeli formowania galaktyk. Obserwacje pomogły uczestnikom projektu DAGAL śledzenie ruchu gazu i gwiazd oraz mapowanie rozmieszenia mas gwiezdnych i gazu międzygwiazdowego. To z kolei wsparło wysiłki w zakresie modelowania numerycznego, które stanowią integralną część badań prowadzonych w ramach sieci. Przewidywania teoretyczne na temat obecnej struktury galaktyk ujawniły podstawowe luki w wiedzy o ich powstawaniu i przyszłej ewolucji. Poczynając od populacji gwiezdnych w lokalnej grupie galaktyk, a kończąc na układach z dużym przesunięciem ku czerwieni, uczestnicy projektu DAGAL zwiększyli naszą wiedzę dotyczącą gwiezdnego, pyłowego i gazowego składu galaktyk. Wyjaśniono również rolę tych składników w oddziaływaniu galaktyk i ośrodka międzygalaktycznego. Odkrycia opublikowano w ponad 100 artykułach. Ponadto różnorodność sieci projektu DAGAL, pod względem wiedzy eksperckiej z zakresu badań pozagalaktycznych, oferowała unikalne możliwości zdobywania wiedzy i rozwoju zawodowego. Stypendyści wymieniali się doświadczeniami w pracach badawczych i wspólnie badali ramy będące podstawą ich prac podczas konferencji tematycznych, w połączeniu z warsztatami w zakresie umiejętności rozwoju zawodowego.
