Interakcja między mięśniami i rakiem
W przypadku niektórych zgonów związanych z rakiem dochodzi do niewydolności oddechowej spowodowanej utratą masy mięśnia przepony. Ponadto brak aktywności fizycznej (unieruchomienie w łóżku), jak i stan zapalny związany z kacheksją mogą odpowiadać za zwiększony katabolizm białek mięśni, sprzyjający dalszemu rozwojowi nowotworu. Leki przerywające to błędne koło oddziaływań między mięśniami i rakiem mogłyby poprawić ogólny stan organizmu chorych i zwiększyć szansę na wyleczenie. Uczestnicy projektu MUSCLEANDCANCER (Search for novel molecules cross-talking between muscle and cancer with therapeutic potential against cachexia and cancer), finansowanego ze środków UE, postanowili zbadać mechanizm śmiertelnego wyniszczenia mięśni w chorobie nowotworowej. Ponadto uczeni chcieli ustalić potencjalny udział konkretnych hormonów i cząsteczek wydzielanych przez mięśnie u chorych na raka. Opracowano różne modele kacheksji in vivo raka, w tym gruczolakoraka jelita grubego i raka płuca LLC, oraz przeprowadzono analizę ekspresji genów wiotczejących mięśni. Wykorzystano też nowoczesne techniki obrazowania w celu zbadania fenotypu chorych na raka zwierząt. Analiza ta umożliwiła określenie podzbioru genów, których ekspresja ulega zmniejszeniu w mięśniach z kacheksją u gryzoni chorych na raka, ale nie na cukrzycę czy uremię. Trzy spośród tych genów (SDF1, PAK1 i ADCY7) należą do szlaku CXCR4, a ich nieprawidłową ekspresję potwierdzono u pacjentów chorych na raka. Znaczenia klinicznego tego szlaku dowiodło też zastosowanie leków przeciwko kacheksji, które przywróciły ekspresję tych genów. Eksperymentalna nadekspresja SDF1 i CXCR4 w mięśniach umożliwiła ponadto znaczące zmniejszenie kacheksji. Wyniki omawianego badania przemawiają za tezą, że aktywacja szlaku CXCR4 w mięśniach hamuje szkodliwą atrofię powiązaną z chorobą nowotworową. Interwencje mające na celu przywrócenie tej równowagi molekularnej powinny pomóc w przeciwdziałaniu wiotczeniu mięśni u chorych na raka.
Słowa kluczowe
Mięsień, rak, kacheksja, MUSCLEANDCANCER, SDF1, CXCR4