Terapeutyczne celowanie w rakowe komórki macierzyste
Glejaki wielopostaciowe to grupa niezwykle inwazyjnych i agresywnych guzów mózgu. Ich heterogeniczny charakter sprawia, że są trudne do odróżnienia od zdrowej tkanki, co utrudnia skuteczną terapię tej nieuleczalnej patologii. Niedawno naukowcy rozpoznali subpopulację rakowych komórek macierzystych, którym przypisują działanie powodujące nawrót namnażania się komórek rakowych po operacji. Komórki macierzyste glejaka wielopostaciowego posiadają wysoki potencjał onkogenny i wykazują oporność na radioterapię i chemioterapię. Ich właściwości migracyjne i sporadyczna dyspersja przez tkankę łączną nastręczają wielu problemów dla terapii celowanej. Mając to na uwadze, projekt DCXGLIOMA, finansowany ze środków UE, podjął próbę poznania mechanizmów odpowiedzialnych za właściwości komórek macierzystych glejaka wielopostaciowego. Prace opierały się na odkryciu, że komórki glejaka mają zdolność spontanicznej ekspresji markera neuroblastu Dcx i nabywają różnych właściwości migracyjnych i onkogennych. Aby zbadać właściwości molekularne i komórkowe komórek dodatnich i ujemnych w kierunku Dcx, naukowcy wyizolowali komórki macierzyste glejaka od pacjentów i wyhodowali ich postać kulistą. W prawidłowej komórce, Dcx związany jest z fenotypem komórki migrującej, a jego ekspresja zachodzi w komórkach nerwowych. W komórkach guza, ekspresja Dcx koreluje z niską proliferacją i klonogennością. Regulacja Dcx w komórkach macierzystych glejaka odbyła się za pośrednictwem różnych szlaków molekularnych, takich jak SHH i Notch oraz mechanizmów potranskrypcyjnych. To sugeruje, że w glejaku wielopostaciowym komórki dodatnie w kierunku Dcx wydają się mniej agresywną postacią komórki nowotworowej. Świadczą o tym inne dowody pozyskane z badań nad glejakiem wielopostaciowym, które wiążą Dcx z lepszymi rokowaniami. W oparciu o te dowody, naukowcy projektu DCXGLIOMA zaproponowali dokładniejsze zbadanie, jak manipulacja ekspresją Dcx w komórkach glejaka wielopostaciowego może wpłynąć na spowolnienie rozwoju tej śmiertelnej choroby. Biorąc pod uwagę zdolność rakowych komórek macierzystych do regeneracji komórek guza i pogorszenie wyników leczenia, odpowiednie zaadaptowanie strategii terapeutycznych dla lepszego wyeliminowania rakowych komórek macierzystych wydaje się właściwym kierunkiem działania.
