Europejski rejestr linii ludzkich komórek macierzystych
Wykorzystanie komórek macierzystych w badaniach naukowych i klinicznych oraz w zastosowaniach komercyjnych wymaga przestrzegania przez personel badawczy określonych wymogów etycznych i prawnych. Ponadto do ustandaryzowanego, powtarzalnego i porównywalnego wykorzystywania komórek potrzebne są sprawdzone dane naukowe. W tym celu w 2006 r. stworzono europejski rejestr ludzkich pluripotencjalnych komórek macierzystych. W ostatnich latach prowadzonych jest coraz więcej badań nad klinicznymi zastosowaniami ludzkich embrionalnych (hESC) i indukowanych pluripotencjalnych (iPSC) komórek macierzystych, w wyniku czego rejestr jest coraz szerzej używany. Aby spełnić rosnące potrzeby, rejestr musi zostać zmodernizowany pod względem funkcjonalności, konstrukcji bazy danych, zapisu danych oraz użyteczności treści. Aby tego dokonać, UE dofinansowała realizację inicjatywy EU-HPSCREG (European human pluripotent stem cell registry). Celem zespołu EU-HPSCREG było zapewnienie dostępu do linii komórek macierzystych oraz propagowanie i harmonizacja badań związanych z pluripotencjalnymi komórkami macierzystymi. Uczestnicy projektu opracowali szczegółowe kryteria dotyczące rejestracji, kwalifikacji i kontroli hPSC i hiPSC. W celu zapewnienia właściwego obiegu informacji partnerzy projektu całkowicie zmienili interfejs sieciowy rejestru i opracowali narzędzia umożliwiające sprawną komunikację. Konsorcjum opracowało kodeks postępowania dotyczący procedur operacyjnych i zasad działania rejestru. Dużą część prac poświęcono także zaprojektowaniu bazy danych i portalu, w tym internetowego narzędzia rejestracyjnego, a także ustandaryzowanej nomenklatury w zakresie pluripotencjalnych komórek macierzystych. Dodatkowo, aby ułatwić publikację informacji na temat dostępnych linii pluripotencjalnych komórek macierzystych, nawiązano współpracę z wydawnictwem naukowym Elsevier. Szczegółowy rejestr komórek jest niezwykle potrzebnym narzędziem. Badania na pluripotencjalnych komórkach macierzystych dają nadzieję na poznanie mechanizmów rozwoju człowieka i opracowanie nowych terapii. Współpraca z innymi unijnymi projektami oraz społecznością badawczą może doprowadzić do popularyzacji rejestru i harmonizacji badań nad komórkami macierzystymi.
Słowa kluczowe
Linie komórek macierzystych, rejestr komórek macierzystych, ludzkie embrionalne komórki macierzyste, indukowane pluripotencjalne komórki macierzyste, EU-HPSCREG
