Nowoczesne technologie produkcji inteligentnych i ekologicznych opakowań spożywczych
Konsumenci nie zawsze są w stanie stwierdzić, czy dany produkt spożywczy jest zepsuty, a to może być niebezpieczne. Rozwiązaniem może być połączenie materiałów opakowaniowych i czujników w nowatorskie opakowanie, które zarówno chroni żywność, jak i sygnalizuje jej zepsucie. Opracowanie takich technologii przyjęto za cel finansowanego ze środków UE projektu SUSFOFLEX (Smart and sustainable food packaging utilizing flexible printed intelligence and materials technologies). Opakowania zaprojektowano w taki sposób, aby były przyjazne dla środowiska i zrównoważone, a jednocześnie umożliwiały wydłużenie okresu przydatności do spożycia oraz ograniczenie strat żywności dzięki zastosowaniu czujników nanomateriałowych. Prace projektu SUSFOFLEX skoncentrowano na krojonych owocach ze względu na krótki termin przydatności i potencjalnie poważne zagrożenie dla zdrowia, ale to samo podejście można zastosować do innych produktów, na przykład świeżego mięsa. Po zbadaniu różnego rodzaju konwencjonalnych opakowań biopolimerowych i czujników stosowanych w przypadku żywności oraz określeniu potrzeb rynkowych partnerzy projektu opracowali kilka nowatorskich rozwiązań dotyczących materiałów, opakowania i inteligentnych czujników. Dla zapewnienia ekologiczności biopolimery wytworzono z przyjaznych dla środowiska materiałów ulegających biodegradacji uzyskiwanych z produktów ubocznych produkcji rolniczej, ewentualnie w połączeniu z tradycyjnymi materiałami opakowaniowymi. Nowe materiały stanowią skuteczniejszą barierę i lepiej zapobiegają utlenianiu, dzięki czemu pozwolą wydłużać termin przydatności i ograniczać ilość odpadów i marnowanej żywności. Opracowano trzy rodzaje czujników do wykrywania jakości produktów spożywczych i złożono wnioski patentowe dotyczące trzech różnych konstrukcji opakowań. Partnerzy projektu SUSFOFLEX przeprowadzili też ocenę zagrożenia dla środowiska ze strony nowych materiałów opakowaniowych, w szczególności badając stabilność i biodegradację polimerów oraz możliwości uwalniania szkodliwych substancji z czujników. Podczas testów nie stwierdzono żadnych niepożądanych skutków. Prace przeprowadzone w ramach projektu SUSFOFLEX przyniosły nowe, inteligentne opakowania spożywcze, które sygnalizują zepsucie się żywności. Wprowadzenie takich rozwiązań będzie w oczywisty sposób korzystne dla konsumentów, środowiska i przemysłu.
Słowa kluczowe
Pakowanie żywności, opakowania inteligentne, psucie się, termin przydatności, czujniki nanomateriałowe, biopolimer
