Określenie i zmierzenie odporności w transporcie lotniczym
Systemy zarządzania ruchem lotniczym (ATM) pozostają pod wpływem licznych czynników ludzkich, środowiskowych i innych, których wzajemne oddziaływanie może powodować niestabilność. Jednak ze względu na złożoność tych interakcji, tego rodzaju zdarzenia bardzo trudno jest przewidzieć, czego efektem są opóźnienia w ruchu lotniczym. Zbadaniem tego zagadnienia zajęli się uczestnicy projektu RESILIENCE2050.EU (New design principles for fostering safety, agility and resilience for ATM), finansowanego ze środków UE. Prace koncentrowały się na nowych zasadach projektowania, zwiększających odporność i bezpieczeństwo. Zespół zdefiniował też koncepcję odporności i opracował odpowiedni wskaźnik. Naukowcy zbadali w pierwszej kolejności zakłócenia ruchu lotniczego oraz zmodelowali ich opóźniający wpływ na system. Uwzględniono także wpływ czynników ludzkich na odporność ATM. Następnie zespół przygotował ogólnie akceptowany model teoretyczny dotyczących odporności ATM. Uczeni przeszukiwali zbiory danych pod kątem informacji umożliwiających ocenę odporności. Oceny takie wykorzystano w opracowywaniu nowych koncepcji dotyczących zasad projektowania. Otrzymaną w ten sposób strukturę poddano realistycznej reprezentacji przy pomocy wielowarstwowego podejścia. Struktura ta umożliwiła pomiar odporności zgodnie z nowymi wskaźnikami. Zespół przeprowadził kompletną symulację środowiska ATM. Na podstawie jej wyników zaprojektowano przyszły system ATM, wykorzystujący najskuteczniejsze rozwiązania. System w sposób zadowalający zrównoważył odporność z elastycznością i wydajnością. W ramach projektu RESILIENCE2050 przeprowadzono modelowanie perturbacji w europejskim systemie ATM, przyczyniając się do stworzenia nowej, odpornej sieci. Oznacza to mniejsze zakłócenia i sprawniejszą podróż dla pasażerów.
Słowa kluczowe
Ruch powietrzny, RESILIENCE2050.EU, zarządzanie, niestabilność, odporność, bezpieczeństwo
