Jak przekonania konsumentów mogą negatywnie wpływać na gospodarowanie zadłużeniem
Spłacanie wielu różnie oprocentowanych zobowiązań w odpowiedniej kolejności wymaga od konsumentów stosowania optymalnej strategii. Dążąc do zbadania sukcesów i niepowodzeń w zarządzaniu zadłużeniem, powołano do życia finansowany ze środków UE projekt NAIVE DEBT MANAGEMENT (Heuristics and biases in debt management) w celu zidentyfikowania stosowanych przez konsumentów podejść do rozwiązywania problemów oraz roli osobistych przekonań przy zarządzaniu długiem. Analizowano także wpływ takich działań na instytucje, takie jak banki czy firmy kredytowe. Partnerzy projektu opracowali interaktywną grę dotyczącą zarządzania długiem, aby zbadać zachowania w obliczu zadłużenia, zidentyfikować źródła nieodpowiednich decyzji dotyczących zadłużenia i uzyskać informacje na temat metod wpływających na wybory przy zarządzaniu długiem. Zadaniem graczy było zakończenie gry z jak najniższą kwotą łącznego zadłużenia. Wyniki wskazują na występowanie zjawiska niechęci do rachunków kredytowych (DAA). Wszyscy gracze, niezależnie od tego, czy dysponowali oszczędnościami, dążyli najpierw do spłacania mniejszych zobowiązań w celu ograniczenia liczby długów, nawet jeśli większe długi miały wyższe odsetki. Uczestnicy gry podejmowali niekorzystne decyzje finansowe, ponieważ kierowali się błędnymi przekonaniami, takimi jak niechęć do rachunków kredytowych, zaniedbywanie kwestii oprocentowania i nieracjonalne przywiązanie do oszczędności gotówkowych. Partnerzy projektu NAIVE DEBT MANAGEMENT wykorzystali modyfikacje gry i różnego rodzaju metody doświadczalne w celu lepszego identyfikowania przyczyn niekorzystnych zachowań finansowych, zrozumienia indywidualnych różnic i praktyk związanych z przekonaniami i zbadania metod kierowania konsumentów ku podejmowaniu etycznych decyzji bliższych optymalnym. Badania wykazały, że indywidualne różnice w stylach przetwarzania informacji są elastyczne i mogą być modyfikowane pod wpływem czynników sytuacyjnych. Jakość decyzji finansowych ulegała poprawie w obecności czynników wymagających myślenia analitycznego. Przywiązanie do własnych przekonań było najsilniejsze u konsumentów, którzy nie mają czasu ani motywacji do przetworzenia i dokładnego zrozumienia informacji. Badacze testowali też różne możliwości wpływania na przebieg doświadczeń w celu ograniczania liczby nieracjonalnych decyzji, szczególnie dotyczących awersji do rachunków kredytowych. Jednym z istotniejszych wyników było stwierdzenie, że uniemożliwienie uczestnikom całkowitego spłacenia mniejszych długów powodowało poprawienie ich ogólnych wyników finansowych. Projekt NAIVE DEBT MANAGEMENT pozwolił lepiej zrozumieć, jak ludzie postrzegają liczne zobowiązania finansowe i jak radzą sobie z nimi, co może przełożyć się na bardziej efektywne zarządzanie zadłużeniem. Prace te pomogą też instytucjom finansowym i prawodawcom w tworzeniu narzędzi i technik przynoszących korzyści konsumentom.
Słowa kluczowe
Przekonania, gospodarowanie zadłużeniem, NAIVE DEBT MANAGEMENT, niechęć do rachunków kredytowych
