Wpływ zmian klimatu na genetykę modelowego gatunku rośliny
Adaptacja do zmian w otoczeniu jest szczególnie ważna w przypadku roślin, które jako organizmy w znacznej mierze nieruchome mają ograniczone możliwości unikania stresu środowiskowego. W obliczu potencjalnego stresu, jaki może się wiązać z przyszłymi zmianami klimatu, istnieje potrzeba zrozumienia genetycznych podstaw zdolności adaptacyjnej roślin. W ramach finansowanego przez UE projektu CLIMATE_ADAPTATION (Genetic adaptations to climate in Arabidopsis thaliana) zidentyfikowano zmiany genetyczne umożliwiające roślinnemu organizmowi modelowemu (rzodkiewnikowi) przystosowywanie się do różnych klimatów w zasięgu jego występowania. Badacze posłużyli się modelem komputerowym łączącym techniki z zakresu genetyki populacji, modelowania ekologicznego i statystyki w celu znalezienia sygnatur genetycznych adaptacji lokalnej. Prace projektu CLIMATE_ADAPTATION rozpoczęto od zsekwencjonowania genomów różnych odmian rzodkiewnika i porównania danych genetycznych z informacjami o klimacie w strefach występowania poszczególnych roślin. Pozwoliło to badaczom zidentyfikować cechy genetyczne powiązane z czynnikami klimatycznymi. Najsilniejsze powiązanie genetyczne ze zmianami klimatu stwierdzono w przypadku zmiennych środowiskowych dotyczących opadów. Było to zgodne z dużym znaczeniem odporności rzodkiewnika na suszę w całym zasięgu jego występowania w Azji i Europie. Udało się też z dużym prawdopodobieństwem stwierdzić, że większość odmian rzodkiewnika wykształciła się podczas ekspansji tego gatunku po ustąpieniu lodowców pokrywających w przeszłości obecny obszar występowania tego gatunku. Wyniki projektu wyjaśniają zróżnicowanie genetyczne odmian rzodkiewnika występujących w Azji i Europie oraz mechanizmy adaptacji tej rośliny do różnych warunków. Ponieważ rzodkiewnik jest organizmem modelowym, uzyskane informacje będą cenne również dla badań nad wpływem zmian klimatu na inne rośliny.
