Wpływ żywności na procesy komunikacji i regulacji w naszym organizmie
W biochemii eikozanoidy, oksylipiny odpowiadają za sygnalizację cząstek, które powstają w wyniku utlenienia wielonienasyconych kwasów tłuszczowych (PUFA). Są one ważnymi mediatorami komórkowymi, a ich działanie często przypomina działanie lokalnych hormonów. Choć wiemy, że różne środki farmaceutyczne wpływają na syntezę oksylipin, bardzo niewiele wiadomo na temat oddziaływania składników żywnościowych tych cząstek. W tym kontekście zespół projektu FOOD-OXYLIPIN-TOX (Impact of food ingredients and contaminants on endogenous inflammation mediators – Targeted metabolomics of the eicosanoid pathway), finansowanego ze środków UE, przystąpił do badania skutków różnych składników spożywczych na endogenne poziomy oksylipiny. Aby określić ilościowo poziom oksylipin w próbkach biologicznych, uczeni opracowali nową metodę spektrometrii mas do chromatografii cieczowej (LC-MS). Metoda ta charakteryzuje się zwiększoną czułością i rozdzielczością i jest obecnie wykorzystywana do monitorowania poziomów blisko 90 oksylipin. Wyniki projektu wskazują na to, że oksylipiny pochodzące od PUFA we krwi korelują z poziomami prekursora PUFA. Ponieważ przyjmowanie n3-PUFA ma skutki przeciwzapalne, można by założyć, że skutki te są wywołane przez oksylipiny n3-PUFA. Celem trwających eksperymentów jest zidentyfikowanie najpotężniejszych mediatorów mechanizmu n3-PUFA. Uczeni zakładają, że polifenole spożywcze wywierają także efekt przeciwzapalny. Jeśli chodzi o powstawanie oksylipiny, istnieje hipoteza, zgodnie z którą modulacja cyklooksygenaz (enzymów docelowych dla leków, takich jak diklofenak i aspiryna) jest jednym z możliwych trybów działania polifenoli. Na podstawie docelowych metod w dziedzinie metabolomiki stworzonych w ramach projektu, można wyraźnie dowieźć, iż prawdopodobieństwo oddziaływania przez polifenole na ostry stan zapalny poprzez modulację czynności cyklooksygenazy-2 jest niskie. (Zobacz publikację pt.: Food polyphenols fail to cause a biologically relevant reduction of COX-2 activity. DOI: 10.1371/journal.pone.0139147). Podsumowując, projekt zwraca uwagę na składniki spożywcze, które zmieniają tłuszcze regulacyjne. Co równie istotne, opracowane narzędzia mogą teraz służyć do badania podstawowych mechanizmów.
Słowa kluczowe
Eikozanoidy, oksylipiny, wielonienasycone kwasy tłuszczowe, enzym, ksenobiotyczny