Spojrzenie na architekturę komórki
Jeden ze składników cytoszkieletu, zwany mikrotubulami, jest kluczowy dla ruchu organelli wewnątrzkomórkowych i podziałów komórkowych. Mikrotubule mają intrygującą umiejętność wydłużania i skracania swoich końców. Dynamika tego procesu jest zależna od wyspecjalizowanych, związanych z mikrotubulami białek śledzących koniec plus (+TIP). Większość +TIP zawiera tzw. motyw SxIP, który jest specyficznie rozpoznawany przez nadrzędne czynniki organizacji mikrotubul — białka wiążące końce (EB). Zakres finansowanego przez UE projektu EB-SXIP (Modulating EB protein interactions through small molecules) obejmował zbadanie oddziaływań między białkami związanymi z mikrotubulami (+TIPS oraz EB) oraz identyfikację małych inhibitorów molekularnych. Ostatecznym celem było ustalenie, które procesy komórkowe są zależne od tego oddziaływania i od sieci białek +TIP. W tym celu badacze połączyli metody obliczeniowe, strukturalne, komórkowe i biologii chemicznej oraz podjęli współpracę w całej Europie. Aby zidentyfikować inhibitory oddziaływania EB-SxIP, stworzono ilościową metodę fluorescencyjnej polaryzacji i określono czynniki wpływające na sekwencję, aktywność wiązania i regulację różnych ludzkich +TIP. Następnie naukowcy wygenerowali mutanty EB, które dezorganizowały wiązanie SxIP bez naruszania zdolności EB do śledzenia wydłużających się miokrotubul. Wprowadzone zaburzenie powodowało błędy w formowaniu mitotycznego wrzeciona kariokinetycznego, lecz mimo to komórki z powodzeniem przechodziły cały cykl. Reasumując, badanie EB-SXIP zapewniło bezprecedensowe informacje dotyczące cytoszkieletowych mechanizmów molekularnego rozpoznawania i sposobów ich regulacji. Jest to konieczne, aby wyjaśnić, jak białkowe sieci cytoszkieletu w obrębie komórki przekładają się na jej funkcje. Co więcej, wygenerowane dane mogą służyć jako podstawa przyszłych analiz całogenomowych do przewidywania istnienia nieznanych dotąd +TIP w innych organizmach. Biorąc pod uwagę związek białek EB z różnymi nowotworami złośliwymi, wyniki te mogą być istotne również z terapeutycznego punktu widzenia.
Słowa kluczowe
Cytoszkielet, terapia, +TIP, SxIP, białka wiążące końce