Nowe metody wykrywania wirusów u dzikich zwierząt
Ogniskiem znacznej części nowo pojawiających się odzwierzęcych chorób zakaźnych są tereny dzikie. Dlatego prawdopodobieństwo wykrycia nowych chorób zakaźnych i szybkiego wdrożenia środków zaradczych jest większe w krajach, w których dziko żyjące zwierzęta objęte są nadzorem służb epidemiologicznych. Badania serologiczne, immunohistochemiczne oraz DNA, np. reakcja łańcuchowa polimerazy, to obecnie podstawowe metody detekcji wirusów w próbkach pobranych od dzikich zwierząt. Finansowany ze środków UE projekt WILD SCOPE (Early detection of emerging viruses by next generation in situ hybridization) miał na celu opracowanie odpowiednich metod pobierania próbek od dzikich zwierząt. W tym celu naukowcy zastosowali technikę hybrydyzacji in situ (ISH), zwaną RNAscope®, do wczesnego wykrywania wirusów w tkankach utrwalonych w parafinie (FFPE), pochodzących z próbek pobranych od dzikich zwierząt. Ta metoda umożliwiła profilowanie wielu transkryptów matrycowego RNA na poziomie pojedynczej komórki i ułatwiła wykrywanie pojedynczej kopii genów. W oparciu o istotność epidemiologiczną wirusów, zespół WILD SCOPE wybrał do badań dwa wirusy — koronawirus MERS (MERS-CoV) występujący u wielbłąda jednogarbnego (Camelus dromedarius) oraz hepaciwirus występujący u nornicy rudej (Myodes glareolus). Wybór hepaciwirusa był podyktowany tym, że gryzoń, od którego został pobrany, mógł posłużyć za organizm modelowy do badania zakażenia HCV u ludzi. W przypadku wirusa MERS-CoV, naukowcy zbadali utrwalone w parafinie tkanki oddechowe pobrane od wielbłądów żyjących w zoo w Europie kontynentalnej oraz od żyjących na wolności na Wyspach Kanaryjskich i w Maroko wielbłądów jednogarbnych. Tkanki poddano walidacji metodą PCR na obecność MERS-CoV i zbadano retrospektywnie metodą RNAscope® ISH. W przypadku hepaciwirusa naukowcy opracowali nowatorską sondę, aby zbadać podobieństwa do zakażenia HCV u ludzi. Metoda RNAscope® ISH posiada istotną przewagę nad dotychczasowymi metodami nadzoru nad chorobami zakaźnymi wśród dzikich zwierząt. Może być z powodzeniem stosowana do analizy wycinków tkanek FFPE, które można w prosty sposób transportować i przechowywać bez konieczności zapewnienia bezpieczeństwa biologicznego oraz odpowiedniej temperatury. Wdrożenie tej metody powinno pomóc krajom europejskim obronić się przed przedostaniem się na ich terytorium nowo pojawiających się patogenów.
