Skuteczniejsze nauczanie czytania w języku irlandzkim
Zdobycie umiejętności pisania i czytania jest trudnym zadaniem dla osób uczących się nowego języka na każdym poziomie. W Irlandii oficjalnym językiem jest język irlandzki, zapisywany tym samym alfabetem co angielski. Odmienne zależności między dźwiękami i symbolami w tych dwóch językach sprawiają jednak trudności angielskojęzycznym osobom uczącym się irlandzkiego. Może to stanowić problem dla dzieci w szkołach irlandzkich, które muszą uczyć się czytać w obu językach, ale u których obserwuje się trudności w czytaniu w języku irlandzkim. Osoby dorosły uczące się od podstaw irlandzkiego (zarówno w Irlandii, jak i innych krajach) mają trudności z irlandzką ortografią i spotykają się ze zjawiskiem negatywnego transferu językowego z angielskiego. Projekt IRISH ORTHOGRAPHY (A psycholinguistic investigation of Irish orthography and reading), finansowany ze środków UE, był realizowany przez językoznawcę i psychologa. Głównym celem było dokładniejsze zrozumienie problemów napotykanych przez osoby uczące się czytać w języku irlandzkim oraz przygotowanie analizy porównawczej ortografii irlandzkiej, którą można by wykorzystać w promowaniu interdyscyplinarnego dyskursu naukowego i udoskonaleniu metod pedagogicznych. Badacze dokonali w pierwszej kolejności oceny potrzeb w oparciu o wywiady przeprowadzone z nauczycielami nauczania początkowego w szkołach różnego typu, jak również z innymi ekspertami. Następnie przeprowadzono szczegółową analizę irlandzkiej ortografii i dokonano przeglądu i oceny istniejących materiałów. W dalszej kolejności przeprowadzono badanie okulograficzne wykorzystujące szereg różnych testów irlandzkich o różnym stopniu trudności, aby przeanalizować zdolności czytania w języku irlandzkim wśród dwujęzycznych uczestników na różnym poziomie zaawansowania nauki irlandzkiego. Przeprowadzono analizę opinii nauczycieli na temat problemów, z jakimi borykają się podczas nauczania czytania w języku irlandzkim, oraz stosowanego przez nich podejścia (jej wyniki opisano w artykułach i rozdziałach publikacji o zasięgu krajowym i międzynarodowym). Analiza językoznawcza irlandzkiej pisowni najczęściej używanych słów w książeczkach dla dzieci zostanie opublikowana w 2016 r. Powstał też podręcznik dla nauczycieli i dorosłych uczących się osób, poświęcony problemom zidentyfikowanym przez nauczycieli i ekspertów. Obecnie trwa przygotowywanie tej publikacji do druku. Potencjalnie oddziaływanie tego badania może wykroczyć poza sferę edukacji i dotyczyć kwestii społeczno-ekonomicznych, prawodawstwa oraz społeczeństwa obywatelskiego.
Słowa kluczowe
Nauczanie języka irlandzkiego, czytanie po irlandzku, pisanie po irlandzku, zdolności pisania i czytania, ortografia irlandzka
