Peptydy naśladujące przeciwciała
Makrocykliczne peptydy to klasa związków, które mogą się wiązać z dużym powinowactwem i selektywnością do peptydów, a w związku z tym są interesujące z terapeutycznego punktu widzenia. Ostatnio odkryta technika bazuje na metodzie ekspresji fagowej (ang. phage display) i umożliwiła generowanie silnych, dwupierścieniowych antagonistów peptydowych. Mimo to trudno było uzyskać molekuły o wysokim powinowactwie do białek o płaskiej powierzchni, bez załamań lub wgłębień. W tym celu naukowcy z finansowanego przez UE projektu CYPEPUTICS (Tricyclic peptides for the development of therapeutics) zaproponowali stworzenie trójwymiarowego rusztowania ze sztywnych, trójpierścieniowych peptydów, które mogą wiązać się do płaskich powierzchni jak przeciwciała. W tym kontekście, wygenerowano cykliczny heksapeptyd, składający się z szczęściu aminokwasów, z dwiema zakotwiczonymi pętlami peptydowymi, które przypominały warunkujące komplementarność regiony przeciwciał. Najpierw badacze zoptymalizowali syntezę cyklicznych heksapeptydów i modelowych peptydów liniowych, które zawierały określony motyw o trzech cysteinach, umożliwiający tworzenie się pętli. Procedura miała być później dostosowana do fagowej ekspresji danego peptydu. Aby dokonać badań przesiewowych dużych, kombinatorycznych bibliotek mimetyków przeciwciał, członkowie konsorcjum zastosowali ekspresję fagową. Reasumując, dokonano ekspresji przypadkowych peptydów w fagu, a następnie chemicznie połączono je z cyklicznym heksapeptydem. Podczas dalszej selekcji względem powinowactwa zidentyfikowano trójpierścieniowe peptydy, które mogą wiązać się do różnorodnych celów biologicznych, takich jak aktywator plazminogenu typu urokinazy, czy czynnik wzrostu śródbłonka. Reasumując, działalność uczestników projektu CYPEPUTICS to krok w kierunku zastosowania peptydowych mimetyków przeciwciał w medycynie. Ich mały rozmiar, który umożliwia umiejscowienie w pożądanej tkance, oraz łatwa i tania produkcja sprawiają, że mimetyki przeciwciał są potencjalnie bardziej użyteczne niż przeciwciała.