Skuteczne szczepionki na gronkowca
Gronkowiec złocisty jest potencjalnie niebezpiecznym patogenem człowieka, szczególnie jako szczep metycylinooporny, czyli MRSA. Próby zaprojektowania skutecznych szczepionek były dotąd bezowocne w związku ze skomplikowaną odpowiedzią immunologiczną na tego gronkowca. Z nowo pozyskanych danych od pacjentów z zespołem Hioba, bardziej podatnych na infekcję gronkowcem złocistym, wynika potencjalna rola odporności uwarunkowanej przez limfocyty T. Możliwość indukowania swoistych odpowiedzi limfocytów T jest więc istotnym parametrem podczas wyboru antygenów do szczepionki. Naukowcy z finansowanego przez UE projektu T-BAC (Exploring the roles and plasticity of T-cell responses in anti-BACterial immunity) postanowili zidentyfikować nowe antygeny gronkowca, rozpoznawane przez limfocyty T, aby zbadać plastyczność tych komórek po indukcji. Skupiono się na limfocytach Th17, podgrupie pomocniczych limfocytów T CD4, które wydzielają interleukinę 17 i odgrywają główną rolę w ochronie śluzówki. W pierwszej kolejności badacze wybrali dziesięć białek gronkowca złocistego, w tym toksyny oraz białka wiążące macierz zewnątrzkomórkową i uczestniczące w innych procesach bakteryjnych. Następnie użyto ich do stymulacji komórek krwi obwodowej od zdrowych dawców i zaobserwowano, że tylko trzy z tych antygenów zwiększały liczbę specyficznych względem gronkowca złocistego limfocytów Th17. Podczas dalszej hodowli tych komórek w obecności cytokin zaobserwowano, że utrzymywały one pewien stopień plastyczności. W podobny sposób przebadano komórki zdrowych dawców immunizowanych badanymi szczepionkami na gronkowca złocistego. Odkryto, że antygeny używane w tych szczepionkach nie stymulowały limfocytów Th17. Wyjaśnienie roli limfocytów T w przeciwbakteryjnych odpowiedziach immunologicznych jest niezbędne w projektowaniu nowatorskich strategii szczepień przeciw patogenom bakteryjnym. Reasumując, uczestnicy badania T-BAC podkreślili istotność limfocytów Th17 i potrzebę wyboru antygenów gronkowca złocistego, które wzbudzą odpowiedź limfocytów T.
Słowa kluczowe
Szczepionka, odporność, gronkowiec złocisty, limfocyt T, antygen, limfocyty Th17
