Rozwój narządów ważnych dla metabolizmu
Wiele chorób metabolicznych, w tym otyłość, cukrzyca i stłuszczenie wątroby, wynika z czynników środowiskowych, w tym diety zachodniego typu, która rozregulowuje metabolizm cukrów i tłuszczy. Jednakże niektóre osoby i populacje są bardziej narażone na choroby, istotne jest więc również podłoże genetyczne. Wątroba i trzustka są najważniejszymi dla przemiany materii narządami. Wytwarzają hormony i enzymy, które uczestniczą w złożonej regulacji metabolizmu lipidów i węglowodanów. Opisanie rozwoju tych narządów i poznanie najistotniejszych dla tego procesu sieci transkrypcji genów ma ogromne znaczenie dla poznania etiologii chorób metabolicznych. Zakres finansowanego przez UE projektu BOLD(odnośnik otworzy się w nowym oknie) (Biology of liver and pancreatic development and disease) obejmował zbadanie zmian komórkowych i genetycznych, które predysponują do chorób nowotworowych i cukrzycy. W projekcie BOLD uczestniczyło 10 różnych partnerów z całej Europy, którzy korzystali z najnowocześniejszej technologii, aby zwiększyć obecny stan wiedzy o rozwoju wątroby i trzustki. Podczas badań nad rozwojem trzustki naukowcy dokonali dekonstrukcji czynników epigenetycznych i regulatorowych w wytwarzających insulinę komórkach wysp. Odkryli swoiste czynniki transkrypcyjne, które uczestniczą w zmianach molekularnych na początkowych etapach rozwoju raka trzustki. Ponadto zidentyfikowali nowe biomarkery wczesnego raka trzustki, co pomoże we wczesnej diagnozie i rozpoczęciu leczenia na czas. W drugiej części projektu zespoły naukowców tworzyli wszechstronne mapy sieci genetycznych regulujących czynności metaboliczne wątroby. To przełożyło się na odkrycie czynników transkrypcyjnych uczestniczących w prawidłowym rozwoju wątroby lub jej chorób. Wyniki projektu BOLD nie tylko poszerzają wiedzę o rozwoju wątroby i trzustki; mają również duże znaczenie kliniczne. Przyczynią się do opisania chorób metabolicznych na poziomie molekularnym, co pomoże ulepszyć diagnostykę i leczenie osób na nie zapadających.
