Percepcja temperatury u roślin
Wzrost i rozwój roślin może być w istotny sposób uzależniony od zmiany temperatury, a wydajność upraw spada o 10% na każdy 1 stopień Celsjusza wzrostu temperatury. Aktualne zmiany klimatyczne powodują też globalne zmiany fenologii i dystrybucji roślin, a przewidywane wzrosty temperatur stanowić będą w przyszłości poważne zagrożenie dla rolnictwa. Projekt TEMPEST (Temperature perception and signal transduction in plants), finansowany ze środków UE, powstał w celu zbadania mechanizmów molekularnych stosowanych przez rośliny do percepcji temperatury. Założeniem było ustalenie, w jaki sposób rośliny dostosowują swoje reakcje na temperaturę, ponieważ mimo istotnej roli temperatury w rozwoju roślin szlaki odpowiedzialne za ten proces nie były znane. Naukowcy zastosowali multidyscyplinarne podejście, oparte na modelowych organizmach — rzodkiewniku pospolitym i kłosownicy dwukłoskowej, aby poznać mechanizmy powiązane z percepcją temperatury. Wykorzystano między innymi nowe testy genetyczne umożliwiające identyfikowanie mutantów o upośledzonej zdolności do prawidłowego wykrywania temperatury. Wyniki badania wskazują na interesujące powiązanie między strukturą chromatyny a detekcją temperatury, mające charakter konserwatywny u eukariontów. Zespół odkrył także cząsteczki zmieniające się w różnych odmianach rzodkiewnika i odpowiedzialne za ich odmienną termowrażliwość. Zespół TEMPEST zidentyfikował cząsteczki niezbędne do detekcji temperatury i zaobserwował, że ich aktywność zmienia się w reakcji na temperaturę. Ustalenia te przydadzą się w pracach nad programami hodowli roślin, a także pomogą w prognozowaniu przyszłych skutków zmiany klimatu.
Słowa kluczowe
Percepcja temperatury, rośliny, zmiana klimatu, TEMPEST, chromatyna, termowrażliwość