Narzędzia genetyczne umożliwiające wybieranie jabłek o bardziej czerwonej skórce do uprawy w ciepłym klimacie
W południowej Europie znajdują się regiony specjalizujące się w uprawie jabłoni, ale gorący klimat oraz jego ocieplenie negatywnie wpływają na kolor skórki i jakość owoców, przyczyniając się do spadku zysków sadowników. Najbardziej skutecznym i zrównoważonym sposobem na pokonanie tego problemu jest znalezienie nowych odmian, które będą w stanie zachować odpowiednią barwę skórki owoców w ciepłym klimacie. W ramach finansowanego ze środków UE projektu REDHOTGEN 2 (Genetic and physiological regulation of skin red colour development on apples under high temperature environments: Genetic tools for developing heat tolerant red-skinned apples) naukowcy z Hiszpanii, Włoch i Nowej Zelandii wykorzystali genetykę molekularną do zbadania procesów komórkowych związanych z zabarwieniem skórki jabłek. Porównując kolor jabłek hodowanych w chłodnych i ciepłych regionach (w Nowej Zelandii oraz Hiszpanii), uczeni ustalili, że temperatura wpływa na stężenie pigmentu (antocyjanów) odpowiedzialnego za kolor skórki owoców. Dalsze badania pozwoliły na ustalenie, że wysokie temperatury powodują zmniejszenie regulacji aktywności genów kontrolujących syntezę tego pigmentu. W oparciu o tę wiedzę opracowano markery genetyczne i zastosowano je do wyboru odmian w programie hodowlanym. Metoda ta będzie skutecznym narzędziem do wyboru przyszłych odmian, dających odpowiednio zabarwione owoce nawet w ciepłym klimacie. Te nowe odmiany pomogą sadownikom w podniesieniu konkurencyjności dzięki lepszemu przystosowaniu się do zmiany klimatu. W projekcie REDHOTGEN 2 wykorzystano szereg różnych narzędzi genetycznych do poznania roli enzymów syntetyzujących pigmenty odpowiedzialne za zabarwienie skórki owoców. Znajomość tych mechanizmów pomoże w opracowywaniu przyszłych programów hodowlanych. Jest to możliwe dzięki zidentyfikowaniu markerów genetycznych związanych z czerwonym zabarwieniem skórki jabłek. Hodowcy będą mogli wykorzystać te markery do znalezienia odmian dających intensywnie czerwone owoce w ciepłym klimacie, na przykład w południowej Europie, a odmiany te będzie można przenieść na inne kontynenty, w regiony od podobnych warunkach klimatycznych. Markery zidentyfikowane w omawianym projekcie przyspieszą realizację programów hodowlanych, przyczyniając się do poprawy sytuacji materialnej sadowników.
Słowa kluczowe
Jabłka, ciepły klimat, genetyka, kolor skórki jabłka, REDHOTGEN 2, markery genetyczne
