Ekologia drapieżników ze szczytu łańcucha pokarmowego
Ekolodzy często badają drapieżniki zajmujące miejsce na górze łańcucha pokarmowego. Można jednak także mówić o roślinożercach ze szczytu łańcucha pokarmowego: zwierzętach na tyle dużych, by nie padały ofiarą drapieżników i mogły kontrolować swoje ekosystemy — tzw. megaroślinożercach. W ramach projektu HOT-SPOT (Resource hotspots and the role of apex predators in terrestrial ecosystems), finansowanego ze środków UE, badano oba rodzaje zwierząt ze szczytu łańcucha pokarmowego. W badaniu dokumentowano afrykańskie sawanny oraz szwedzkie lasy borealne (iglaste) i nemoralne (mieszany las liściasty), posługując się kombinacją metod obserwacyjnych i eksperymentalnych. Uczeni zgromadzili nowe informacje na temat wpływu zwierząt ze szczytu łańcucha pokarmowego na funkcje ekosystemów. Na przykład, megaroślinożercy modyfikują zagrożenie ze strony drapieżników powiązane z wpływem gatunków mięsożernych ze szczytu łańcucha pokarmowego na niższe poziomy troficzne. Dzieje się tak dlatego, że megaroślinożercy nie są zagrożeni przez drapieżniki. Zespół ukazał też różne sposoby kształtowania struktury sawanny przez megaroślinożerców — szczególnie białego nosorożca i słonia afrykańskiego. Omawiane prace mają także istotne znaczenie w kontekście zagrożenia obu gatunków przez kłusownictwo. Naukowcy opisali też, w jaki sposób skandynawskie zwierzęta mięsożerne, szczególnie niedźwiedź brunatny, wpływają na zachowania roślinożerców. Badano też, czy zmiany te wpływają na niższe poziomy troficzne. Ogólnie rzecz biorąc, badania te przyczyniły się do dokładniejszego poznania skutków utraty gatunków ze szczytu łańcucha pokarmowego oraz znaczenia ich reintrodukcji. Projekt wsparł też rozwój zawodowy uczestniczących w nim badaczy.
