Architektura jądra komórkowego w chorobach nowotworowych
Mimo istotności jądra komórkowego w biologii komórki nadal niewiele wiadomo o kontroli jego morfologii i jej związku z nowotworzeniem. Zadaniem finansowanego przez UE projektu ACTINNUCLSHAPECANCER (Role of nuclear architecture in cancer development) było zbadanie przyczyn nieprawidłowej budowy jądra komórkowego i jej wpływu na integralność genomu. Prace dotyczyły głównie cytoplazmatycznej sieci aktyny i miozyny oraz udziału różnych genów w kształtowaniu jądra komórkowego. Utrata pewnych określonych genów powoduje zmiany kształtu jądra komórkowego i jego pękanie, nie prowadząc jednak do apoptozy. Badacze zauważyli, że częściowa utrata integralności otoczki jądra komórkowego wynikająca z delecji określonych białek jądrowych powoduje wymianę materiału między jądrem a cytoplazmą i powstawanie wiązek aktyny w obszarze otaczającym jądro. Stanowi to wskaźnik siły skurczu wokół jądra, która może powodować uszkodzenia jego architektury. Co ciekawe, pęknięcie jądra i wyciek DNA zaobserwowano nie tylko in vitro, lecz również in vivo, w komórkach pierwotnego guza. Okazało się, że hamowanie działania aparatu aktyny-miozyny in vivo zmniejsza dynamikę deformacji jądra. Ponadto naukowcy stwierdzili, że zaburzenia kształtu jądra są związane z częstszymi pęknięciami obu nici DNA i nieprawidłowościami chromosomów. To odkrycie sugeruje, że zwiększenie siły działania aktyny-miozyny może powodować uszkodzenie genomu, jak również zmieniać wrażliwość na leki stosowane w chemioterapii. Podsumowując, działania w ramach projektu ACTINNUCLSHAPECANCER podkreślają istotność architektury i kształtu jądra dla stabilności genomu. Poznanie wpływających na to procesów może przełożyć się na odkrycie nowych celów terapii przeciwnowotworowych, które przywracałyby prawidłowy kształt i czynności jądra komórkowego.
Słowa kluczowe
Nowotwór złośliwy, nieprawidłowa budowa jądra komórkowego, genom, aktyna, miozyna, siła skurczu, pęknięcie obu nici DNA
