Molekularne aspekty zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych
Dwoinka zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych jest główną przyczyną meningokokowego zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych i sepsy na całym świecie. Modele zwierzęce używane dotychczas do badania meningokoków nie pozwalały na dokładne odtworzenie najważniejszych cech tego schorzenia, takich jak zmiany skórne i purpurowe przebarwienia skóry. Aby to zmienić, w ramach finansowanego ze środków UE projektu HUVASC-SEQ (Functional Genomics Analysis of Neisseria meningitidis interactions with human dermal blood vessels in vivo) naukowcy opracowali zhumanizowany model mysi zakażenia meningokokowego, odtwarzający zmiany skórne i purpurowe przebarwienia, towarzyszące wstrząsowi septycznemu podczas infekcji. Stworzenie modelu wymagało przeszczepienia skóry ludzkiej myszom z upośledzoną funkcją układu immunologicznego poprzez umieszczenie N. meningitidis w krwiobiegu. Patogen przemieszczał się do śródbłonka ludzkiego w przeszczepionej skórze, tworząc mikrokolonie i kolonizując śródbłonek naczyniowy. Ostatecznie proces prowadził do reakcji zapalnej, uszkodzenia tkanki i powstania przebarwień purpurowych, takich jak u osób z ostrym zapaleniem meningokokowym. W trakcie realizacji projektu HUVASC-SEQ badacze przeprowadzili analizę całego genomu i posłużyli się badaniami funkcjonalnymi, aby lepiej zrozumieć mechanizmy kolonizacji naczyniowej i choroby meningokokowej in vivo. Udało się im zidentyfikować nowe geny mogące potencjalnie odgrywać istotną rolę w zjadliwości w procesie kolonizacji naczyniowej. Podsumowując, omawiane badanie dostarcza ważnych nowych informacji na temat patogenezy dwoinki zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych. Przyszłe badania z wykorzystaniem zhumanizowanego modelu mysiego N. meningitidis powinny pomóc uczonym w zrozumieniu przecieku naczyniowego oraz przenikania bariery krew-mózg przez N. meningitidis, prowadzącego do zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych. Wszystkie te prace powinny doprowadzić do powstania nowych środków leczniczych.
Słowa kluczowe
Zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, dwoinka zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych, HUVASC-SEQ, zhumanizowany model mysi, śródbłonek naczyniowy