Molekularne powiązanie wzrostu komórki z cyklem komórkowym
Jąderko jest strukturą jądrową, w której zachodzi transkrypcja rybosomalnego RNA oraz wytwarzanie rybosomów — maszynerii produkującej białka. Coraz więcej danych wskazuje na rolę jąderka w zależności między wzrostem komórek a cyklem komórkowym, polegającej na przenoszeniu defektów wzrostu komórek na regulatory cyklu komórkowego. Zakres finansowanego przez UE projektu ND8-NOS (The role of the ubiquitin-like molecule NEDD8 in nucleolar signalling) objął określenie dokładnego mechanizmu oraz konsekwencji działania ubikwityny i białek do niej podobnych. Wcześniejsze prace konsorcjum pokazały, że podobne do ubikwityny białko NEDD8 reguluje koordynację wzrostu komórek z cyklem komórkowym. Odkryto, że NEDD8 przyłącza się kowalencyjnie do białek rybosomalnych, umożliwiając ich właściwą lokalizację w jąderku i prawidłowy wzrost komórki. Podczas trwania projektu ND8-NOS naukowcy chcieli poszerzyć odkrycia dotyczące roli NEDD8, ze szczególnym uwzględnieniem organizacji jąderkowego proteomu i jego funkcji. W tym celu naukowcy dokonali inhibicji szlaku NEDD8 przy użyciu małej cząsteczki (MLN4924), która obecnie przechodzi badania kliniczne. Następnie, aby określić występujące po inhibicji NEDD8 zmiany proteomiczne i morfologiczne w jąderku, naukowcy użyli ilościowej spektrometrii mas oraz mikroskopii. Zaobserwowali zmiany w morfologii jąderka i rozmieszczeniu w nim białek, które mogą aktywować supresor guza p53 i powodować zatrzymanie cyklu komórkowego. Dalsze badania z użyciem C.elegans umożliwiły walidację ewolucyjnie zachowawczej roli NEDD8 w kontrolowaniu morfologii jąderka i regulacji cyklu komórkowego. Jako że potranslacyjne modyfikacje białek poprzez ubikwitynę i cząsteczki do niej podobne stanowi główny mechanizm regulacji funkcji białek, wyniki badania ND8-NOS są niezwykle istotne. Szlaki te są obecnie celami interwencji terapeutycznych w przypadku schorzeń takich jak nowotwory.
Słowa kluczowe
Cykl komórkowy, jąderko, ND8-NOS, białko podobne do ubikwityny, NEDD8