Nowy pogląd na temat pamięci deklaratywnej
Ostatnie badania ujawniły niezwykłe zjawiska szybkiego pozyskiwania nowych, arbitralnych powiązań przez dorosłych z ciężką postępującą amnezją wywołaną rozległymi zmianami w MTL. To stoi w sprzeczności z bieżącymi teoriami na temat podwójnych deklaratywnych systemów pamięci oferujących radykalnie odmienny mechanizm, zwany szybkim mapowaniem (FM), polegający na bezpośrednim przyswajaniu semantyki bez pomocy hipokampu. Hipokamp odgrywa ważną rolę w konsolidacji informacji z pamięci krótkotrwałej do pamięci długotrwałej oraz odpowiada za pamięć przestrzenną, która umożliwia nawigację. Semantyka obejmuje wiedzę nabywaną przez całe życie. Podłoża neuronalne i mechanizmy poznawcze leżące u podstaw nauki FM zbadano w ramach finansowanego przez UE projektu FAST MAPPING (Fast mapping: How to acquire new declarative memories independently from the hippocampus?). FM to proces, w wyniku którego nowe pojęcie jest przyswajane tylko w oparciu o jednorazową styczność z danym fragmentem informacji. Wspomaga poszerzanie słownictwa u dzieci, u których hipokamp jeszcze nie jest dojrzały. Dzieci aktywnie pojmują znaczenie nowych słów poprzez generowanie hipotez opartych na kontekstualnych wskazówkach lub na podstawie sposobu użycia słów w zdaniu. Na początku naukowcy zbadali podstawy neuronalne FM poprzez opracowanie zadania FM i testowanie pacjentów cierpiących na chorobę Alzheimera (AD) i zdrowe osoby starsze. Wyniki sugerują, że FM jest mniej podatne na atrofię hipokampa i bardziej podatne na zwyrodnienie przedniego i tylnego obszaru kory nowej, które jest częścią choroby Alzheimera. Szybkie mapowanie wydaje się również skuteczne w nauce nowych powiązań u pacjentów z zaburzeniami pamięci. Drugi eksperyment umożliwił zbadanie mechanizmów poznawczych leżących u podstaw FM poprzez opracowanie nowego sposobu pokazania, w jaki sposób wcześniejsza wiedza i wnioskowanie stosowane w połączeniu z wielokrotną stycznością z danym słowem mogą prowadzić do uczenia się nowych słów. Naukowcy opracowali również narzędzia rehabilitacyjne dla pacjentów, którzy nie mogą uczyć się nowych informacji. Wyniki projektu FAST MAPPING pokazują, że pacjenci z epizodycznymi zaburzeniami pamięci i uszkodzeniami MTL mogą nauczyć się nowych powiązań przy pomocy FM, co kwestionuje dotychczasowe poglądy na temat pamięci epizodycznej.
