Nowa teoria ekonomiczna dotycząca zmienności aktywów finansowych
Kryzys finansowy, który niespodziewanie dotknął wszystkie kraje na świecie, sprawił, że ekonomiści zaczęli szukać jego przyczyn i na nowo definiować modele ekonomiczne. W ramach finansowanego ze środków UE projektu HETEROVOL (Heterogeneity and the volatility of financial assets) zaproponowano nowe podejście do analizy zmienności aktywów finansowych. Badacze skupili się na stworzeniu nowych zasad dotyczących modelowania niejednorodności w gospodarce – tzw. wariacji w obrębie poszczególnych obserwowanych jednostek – mając na celu dokładne przeanalizowanie zjawiska zmienności. Aby osiągnąć założony cel, interdyscyplinarny zespół zidentyfikował wykorzystywane w biomatematyce specyficzne procesy stochastyczne, które z powodzeniem można zastosować do zbadania genetycznej heterogeniczności populacji. Następnie opracował nowy, oparty na mikroekonomii stochastyczny model zmienności pozwalający pokonać ograniczenia związane z istniejącymi modelami. Dzięki połączeniu wiedzy z zakresu finansów, ekonomii i matematyki udało się stworzyć nowy algorytm do modelowania niejednorodności w gospodarce. W szczególności badania obejmowały obszerne analizy procesów miarowych oraz sposobów ich wykorzystania w ekonomii, przede wszystkim przy wycenie aktywów. Działania te pomogły zdefiniować nową procedurę do skutecznej oceny procesu rozwijania się niejednorodności i wpływu tej niejednorodności na ceny aktywów. Procedura uwzględnia wiele kwestii, takich jak przyszłe zużycie, atrybuty ryzyka i zmiana światopoglądu, będące siłą napędową gospodarki. Mimo że tradycyjne ekonomiczne modele procesów stochastycznych są wystarczające, jeśli liczba rodzajów podmiotów zaangażowanych w procesy gospodarcze jest niewielka, w przypadku wielu różnorodnych podmiotów i zmiennych lepiej sprawdza się nowa metodologia. Główny artykuł podsumowujący osiągnięcia projektu otwiera wiele nowych możliwości w kontekście przyszłych badań nad pomiarem niejednorodności w gospodarce. Artykuł ten zawiera również opis działania mechanizmu wspomagającego podejmowanie bardziej precyzyjnych decyzji dotyczących polityki makroekonomicznej. W innym artykule zespół HETEROVOL przedstawił analizę wpływu niejednorodności na zmienność aktywów finansowych w kontekście modeli zmienności stochastycznej z czasem ciągłym. Nowy model skupia się na wycenie opcji finansowych na sposób europejski, przy założeniu, że ceny aktywów są szacowane na podstawie mikrofundamentów bazujących na koncepcji równowagi. Co ważne, ten nowy model nieafiniczny przewyższa istniejące modele, zarówno afiniczne, jak i nieafiniczne. Wyniki projektu zostały przedstawione na wielu seminariach i konferencjach oraz w różnorodnych prezentacjach i publikacjach. Zainteresowane podmioty ze środowisk finansowego i akademickiego, zajmującego się finansami ilościowymi, z pewnością uznają nowe podejście i dane zawarte w artykułach za godne zastanowienia.
Słowa kluczowe
Zmienność aktywów finansowych, modele ekonomiczne, HETEROVOL, niejednorodność, procesy stochastyczne