Ochrona pól uprawnych na obszarach peryferyjnych
Rolnictwo na obrzeżach miast doświadcza presji wywieranej przez rozwój obszarów zurbanizowanych. Na stałe wyłącza on wysokiej jakości grunty orne z łańcucha produkcji, stanowiąc poważne zagrożenie dla zrównoważonego rozwoju rolnictwa. W ramach finansowanej z funduszy unijnych inicjatywy MARSUPIA (A multifunctional agriculture for sustainable peri-urban areas) oceniono i porównano ze sobą skutki wspomnianych dwóch polityk mających na celu ochronę tego rodzaju użytków rolnych. Niniejsze strategie polityczne, które znacznie się od siebie różnią, pochodzą z kanadyjskiego pasa zieleni Ontario Greenbelt oraz inicjatywy InterSCoT wdrożonej we francuskiej Tuluzie. Strategia znana pod nazwą Greenbelt Plan jest odgórną inicjatywą przygotowaną przez władze prowincji, która ma za zadanie wzmocnić obowiązujące przepisy w zakresie ochrony pól uprawnych. Z kolei we Francji powstała inicjatywa oddolna, w obrębie której ponad 400 samorządów lokalnych zgromadziło wspólne środki, aby wzmocnić miejscowe polityki oraz wesprzeć współpracę na szczeblu regionalnym. Zespół projektowy porównał oba przypadki, wykorzystując mieszane metody badawcze. Proces ten opierał się na procedurze dwuetapowej, której pierwszy etap obejmował analizę jakościową decyzji inwestycyjnych podejmowanych przez rolników, a drugi – ilościowe analizy ekonometryczne. Celem tego ostatniego było poparcie płynących z projektu wniosków. W przypadku strategii kanadyjskiej wyniki analiz podkreśliły istnienie szeregu zagrożeń i możliwości, które decydenci polityczni powinni uwzględnić, aby osiągnąć pożądany poziom ochrony gruntów rolnych. Uczeni doszli do wniosku, że obecna ochrona jest niewystarczająca, a sytuacja prowadzi do postępującej likwidacji rolniczego łańcucha wartości. Rezultaty badań nad polityką francuską również wskazały zagrożenia i możliwości, które decydenci powinni poddać pod rozwagę. Zespół podkreślił w tym przypadku niewystarczającą koordynację działań regionalnych. Istnieje konflikt pomiędzy organizacjami zrzeszającymi społeczności wiejskie a urbanistami, którzy podejmują decyzje bez konsultacji ze stronami zainteresowanymi. Naukowcy uznali, że żaden z badanych systemów nie cechuje się wysoką skutecznością. Aczkolwiek system kanadyjski zapewnia lepszą ochronę gruntów, obserwuje się w nim postępującą dewaluację rolniczego łańcucha wartości; z tego względu sama ochrona tych ziem nie wystarcza. Jeśli chodzi o strategię francuską, organy władzy odpowiedzialne za planowanie nie posiadają wystarczającej wiedzy specjalistycznej, aby podejmować decyzje dotyczące sektora rolniczego. Rozbieżne poglądy należy ze sobą skonfrontować i pogodzić, co umożliwi skuteczniejszą koordynację działań. Zespół inicjatywy MARSUPIA podkreślił, że wspólne zainteresowanie kwestią ochrony pól uprawnych zwiększyło świadomość kryzysu. W swoich zaleceniach uczeni zaproponowali, aby przyznać gruntom rolnym status wspólnot. Dzięki wyeksponowaniu problemów, z którymi borykają się dwa odmienne systemy ochrony gruntów, projekt przyczynił się do rozwiązania konfliktów i zwiększenia efektywności zarządzania.
