Rewolucja w dziedzinie zapobiegania konfliktom i zarządzania kryzysowego
Zgodnie z zapisami traktatu lizbońskiego UE dąży do „wspierania pokoju, jej wartości i dobrobytu jej narodów” oraz „utrzymania pokoju, zapobiegania konfliktom i umacniania bezpieczeństwa międzynarodowego”. Jednak misje pokojowe nie zawsze są łatwe do wdrożenia, ponieważ często wiążą się z szeregiem złożonych wyzwań organizacyjnych i administracyjnych. Przykładowo wysoka rotacja personelu często prowadzi do utraty informacji, co może wpłynąć na ogólną skuteczność. Finansowany ze środków UE projekt IECEU identyfikuje obszary problemowe, identyfikuje przykłady najlepszych praktyk, a następnie opracowuje nowe rozwiązania, takie jak ulepszone programy szkoleniowe i edukacyjne. „Musimy dążyć do tego, aby podnieść kompetencje personelu pracującego w regionach dotkniętych kryzysem i konfliktami poprzez profesjonalne szkolenia, a także rozwój technologii na rzecz wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony (WPBiO)”, mówi koordynator projektu Kirsi Hyttinen, z Uniwersytetu Nauk Stosowanych Laurea, w Finlandii. Oczywiście misje zarządzania kryzysowego i rozwiązywania konfliktów nie są przykładem typowego miejsca pracy. „Personel, który zostanie oddelegowany do regionów dotkniętych kryzysem i konfliktami, będzie musiał zmierzyć się z zupełnie nowymi problemami w porównaniu do tego, z czym ma do czynienia na co dzień w swoim kraju”, dodaje Hyttinen. Zespół projektu IECEU opracował internetowe narzędzie do nauki, które ma pomóc nowym pracownikom przygotować się do pracy w tych potencjalnie wrogich środowiskach. Wykorzystuje ono szereg animacji, filmów i gier, aby edukować członków społeczeństwa o działaniach prowadzonych w ramach unijnej wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony, a także zapewnia bardzo potrzebne zasoby dla osób, które chcą rozpocząć działalność w terenie. Kurs przedstawia osiem przykładów różnych konfliktów na całym świecie i wprowadza uczących się w historię tych konfliktów oraz rolę sił pokojowych UE w ich rozwiązywaniu. Lokalne zaangażowanie Uczestnicy misji pokojowych często spędzają stosunkowo krótki czas w jednym miejscu, zanim zostaną wysłani do innej lokalizacji. Mogą opuścić dane miejsce przed spotkaniem z kolegami, co powoduje brak przepływu informacji między pracownikami. Naukowcy stwierdzili, że wzmocniona współpraca z lokalną ludnością rozwiązała ten problem i poprawiła ogólną efektywność. Zalecili wczesne zaangażowanie miejscowej ludności, w fazach planowania misji. Naukowcy znaleźli też sposoby na optymalizację wykorzystania i zapewnienie interoperacyjności zasobów w zarządzaniu kryzysowym i budowaniu pokoju, a także ocenili możliwości łączenia i udostępniania technologii UE. Integracja wyciągniętych wniosków Jednym z problemów, które odkryli badacze, było to, że misje są często planowane i wykonywane bez uwzględnienia wniosków wyciągniętych z poprzednich operacji. Zalecili dalszą integrację tej wiedzy z procesami planowania nowych misji. Standaryzacja została uznana za kluczową kwestię dla zapewnienia bezpieczeństwa cywilnego podczas misji pokojowych, jednak w IECEU podkreślono również wagę elastyczności w dostosowywaniu się do szybko zmieniających się warunków oraz prostotę radzenia sobie z podstawowymi warunkami i niskimi poziomami zasobów. Standaryzacja działań UE w zakresie zarządzania kryzysowego, systemów szkoleń i ćwiczeń, zdolności, sprzętu i platform pomocy wspierałaby te procesy. Jak twierdzi Hyttinen, tego rodzaju badania mają zasadnicze znaczenie dla zapewnienia dalszej ochrony obywateli UE i ogólnie populacji całego świata. „Wzmocnienie bezpieczeństwa zewnętrznego UE i zdolności w zakresie zapobiegania konfliktom przynosi korzyści UE i jej obywatelom, a także globalnej społeczności, sprawiając, że świat się staje bezpieczniejszy”, mówi. Przeanalizowano zdolności i kompetencje miękkie jako podstawę sukcesu misji cywilnych realizowanych w ramach wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony UE. Narzędzia edukacyjne i szkoleniowe zapewnią bardzo potrzebne zasoby zarówno ludności cywilnej, jak i personelowi wojskowemu w sposób efektywny kosztowo, i chociaż wdrożenie innych zaleceń projektu IECEU zajmie dużo czasu, można oczekiwać stworzenia odnowionej i ulepszonej metody zarządzania kryzysowego UE i rozwiązywania konfliktów.
Słowa kluczowe
IECEU, zapobieganie konfliktom, budowanie pokoju, bezpieczeństwo, obrona, zarządzanie kryzysowe, rozwiązywanie konfliktów, polityki UE, WPBiO
