Komisja podaje nowe szczegoly przyszlej europejskiej polityki dotyczacej przestrzeni kosmicznej
Komisja Europejska opublikowała komunikat i przedstawia w nim w zarysie aspekty europejskiej polityki dotyczącej przestrzeni kosmicznej, która być wkrótce realizowana. Jest to pierwszy dokument, w którym zostały przedstawione prawdopodobne komponenty tej polityki, a mianowicie: strategia wytyczająca cele; ustalenie ról i zakresu odpowiedzialności głównych uczestników; europejski program badania przestrzeni kosmicznej, określający priorytety głównych uczestników oraz zbiór zasad dotyczących wdrażania tej polityki. Pierwszy ogólny zarys polityki został przygotowany przez wspólny sekretariat KE i Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA) i jest wyrazem rozmów prowadzonych z przedstawicielami Państw Członkowskich i przemysłu. Dokument będzie dalej opracowywany po spotkaniu Rady ds. Przestrzeni Kosmicznej, które odbędzie się 7 czerwca, i przedstawiony jej do zatwierdzenia. Oczekuje się, że polityka zostanie ostatecznie opracowana przed końcem 2005 r. Rola UE w przyszłej polityce dotyczącej przestrzeni kosmicznej będzie polegała na zdefiniowaniu priorytetów i wymogów dotyczących systemów komicznych, które będą służyły realizacji najważniejszych celów i polityk UE, a także zaspokajaniu potrzeb obywateli, rozwijaniu woli politycznej i tworzeniu zapotrzebowania ze strony użytkowników dla ich wspierania. UE zapewni również dostępność i ciągłość usług wspierających polityki UE poprzez finansowanie odpowiednich poprzedzających je przedsięwzięć naukowo-badawczych, zabezpieczenie fazy rozmieszczenia i fazy operacyjnej systemów kosmicznych oraz, w wypadku, w stosownych przypadkach, stymulowanie finansowania przez użytkowników. ESA, w porozumieniu z państwami, które są jej członkami i państwami współpracującymi, będzie odpowiedzialna za specyfikację techniczną segmentu kosmicznego dotyczącego programów zastosowań technologii kosmicznych; opracowanie i wdrożenie technologii kosmicznych, w szczególności w dziedzinie dostępu do przestrzeni kosmicznej, nauki i badań; oraz dążenie do osiągnięcia doskonałości w badaniach naukowych nad przestrzenią kosmiczną, prowadzonych w i z przestrzeni kosmicznej. ESA będzie również prowadziła doradztwo na rzecz UE w odniesieniu do wymagań dotyczących segmentu kosmicznego, niezbędnych dla zapewnienia dostępności i ciągłości usług. Priorytety polityki odnoszą się do dwóch celów: wykorzystania i badania przestrzeni kosmicznej. Dla UE siłą motoryczną w realizacji tych priorytetów będzie perspektywa przyczynienia się przestrzeni kosmicznej do osiągnięcia celów innych polityk i działań unijnych, a więc z tego względu będzie się ona koncentrowała na zastosowaniach technologii kosmicznych. Do obecnych priorytetów UE należą w szczególności Galileo, unijny system nawigacji satelitarnej; GMES (globalny monitoring środowiska i bezpieczeństwa); oraz długoterminowe badania nad technologiami satelitarnymi w kontekście europejskiego społeczeństwa informacyjnego w ramach inicjatywy 2010 (i2010). ESA będzie się koncentrowała na badaniu przestrzeni kosmicznej i na podstawowych narzędziach, od których zależą wykorzystanie i badanie przestrzeni kosmicznej: dostępie do przestrzeni kosmicznej, wiedzy naukowej i technologiach kosmicznych. W komunikacie stwierdza się, że europejskiej polityce dotyczącej przestrzeni kosmicznej będą towarzyszyły trzy nowe instrumenty: - polityka przemysłowa specyficzna dla poszczególnych sektorów, umożliwiająca Europie zapewnienie źródeł technologii o zasadniczym znaczeniu dla przemysłu i niezbędnych kompetencji; - polityka w zakresie współpracy międzynarodowej, która odpowiada rozległym geopolitycznym celom polityk UE w zakresie stosunków zewnętrznych; - instrumenty inwestowania w programy i służące zapewnieniu skutecznego zarządzania tymi programami. W odniesieniu do współpracy międzynarodowej, w dokumencie podkreśla się, że "działania dotyczące przestrzeni kosmicznej mają charakter globalny" i że Europa powinna bardziej intensywnie rozwijać swoje partnerstwo z Rosją, utrzymać współpracę ze Stanami Zjednoczonymi w dziedzinie nauki i jej zastosowań oraz nawiązać lub rozwinąć współpracę z krajami, które stają się potęgami w dziedzinie badań i wykorzystania przestrzeni kosmicznej. Wiele funduszy na działania UE będzie pochodziło z siódmego programu ramowego (7. PR), z przeznaczeniem na badania naukowe i rozwój technologiczny. Galileo i GEMS zostały uwzględnione wówczas, gdy Komisja przedstawiła swoje propozycje dotyczące 7. PR; oprócz nich, również inne przedsięwzięcia będą się kwalifikowały do finansowania w ramach różnych priorytetów tematycznych programu. Pozostałe środki finansowe mogą pochodzić z takich źródeł, jak program ramowy w dziedzinie konkurencyjności i innowacji (CIP). Należy jeszcze podjąć decyzje w sprawie ram prawnych dla polityki. W komunikacie określa się kilka możliwych scenariuszy, a mianowicie: - UE przyjmuje znacznie większą odpowiedzialność za rozpoznanie i określenie pełnego zakresu potrzeb użytkowników; kreowanie woli politycznej; zagwarantowanie koniecznych osiągnięć technologicznych, by można było sprostać tym potrzebom i zapewnienie dostępności i ciągłości usług; - ESA reaguje na kształtowanie się stosunków w rozszerzonej UE; - UE zastanawia się, czy dysponuje odpowiednimi mechanizmami do zarządzania swoją działalnością w dziedzinie przestrzeni kosmicznej.