Nowy test przesiewowy w kierunku zakrzepicy u chorych na toczeń
Pacjenci ze SLE, chorobą autoimmunologiczną, są narażeni na wysokie ryzyko zakrzepicy, która jest zagrażającym życiu powikłaniem. Dokładna identyfikacja tych pacjentów ma kluczowe znaczenie dla zapewnienia optymalnych korzyści ze środków profilaktycznych mających na celu powstrzymanie krzepnięcia krwi i zakrzepicy przy pomocy profilaktyki przeciwzakrzepowej, ze względu na lepszy stosunek korzyści do ryzyka. SLE charakteryzuje się produkcją przeciwciał przeciwjądrowych oraz rozległym stanem zapalnym tkanek. Incydenty zakrzepowe znacznie podnoszą koszty opieki zdrowotnej, ponieważ pociągają za sobą bezpośrednie koszty interwencji oraz koszty rehabilitacji. Ponadto szacuje się, że całkowite średnie koszty profilaktyki są cztery razy niższe niż w przypadku leczenia incydentów zakrzepowych. Ponieważ jest to mechanizm specyficzny dla choroby, obecne metody testowania nie pozwalają na dokładną ocenę ryzyka wystąpienia zakrzepicy związanej z SLE u tych pacjentów. Wykorzystując swoje unikalne doświadczenie w analizie funkcjonalnej osocza krwi i składników komórkowych, holenderskie laboratorium Good Biomarker Sciences (GBS)(odnośnik otworzy się w nowym oknie) opracowało ThromboSLE, innowacyjny test do oceny ryzyka zakrzepicy w SLE, odznaczający się wysoką czułością i swoistością. Celem projektu ThromboSLE była również ocena technicznej wykonalności tego podejścia metodologicznego. Wykrywanie ryzyka zakrzepicy u chorych na SLE ThromboSLE pozwoli na dokładniejszą ocenę ryzyka wystąpienia incydentów zakrzepowych, które mogą wystąpić u chorych na SLE. „Naszym celem było zbadanie zależności między przeciwciałami w układzie krwionośnym a czynnikiem tkankowym, białkiem biorącym udział w krzepnięciu, jako markera wskazującego na wysokie ryzyko wystąpienia zakrzepicy u chorych na toczeń”, wyjaśnia dr Tasev, koordynator projektu ThromboSLE. Zespół pracował nad stworzeniem testu, który generuje czynnik tkankowy w odpowiedzi na bodźce powodujące zakrzepicę. „Jedną z głównych przeszkód, z jakimi się zetknęliśmy, było powodowane przez krzepnięcie zakłócenie analizy zebranego materiału”, dodaje Tasev. Zespołowi udało się wyeliminować zakłócenia związane z krzepnięciem, chociaż zmniejszyło to reaktywność komórek na bodźce zewnętrzne (materiał pacjenta), które mogły generować czynnik tkankowy. Kolejnym celem projektu było nawiązanie dobrej komunikacji z kluczowymi liderami opinii w dziedzinie tocznia w celu rozszerzenia ich możliwości pozyskiwania rzadkiego materiału pacjenta. Kilku liderów opinii wsparło ThromboSLE, wysyłając materiał pacjenta do testów, a inni wyrazili chęć uczestnictwa w przyszłych pracach nad testem, jak również w jego walidacji klinicznej. Prognozowanie incydentów zakrzepowych – zmniejszenie kosztów i korzyści finansowe Oprócz zmniejszenia zachorowalności i umieralności z powodu powikłań związanych z zakrzepicą, ThromboSLE może znacząco obniżyć koszty opieki zdrowotnej. Oznacza to duże możliwości biznesowe dla firmy GBS, której celem jest zaoferowanie testów szpitalom leczącym i monitorującym chorych na SLE w Europie i na świecie. Komercyjne wykorzystanie produktu diagnostycznego będzie miało istotny wpływ na GBS pod względem rozwoju firmy i strategii biznesowej. „Będziemy kontynuować testowanie materiału pacjenta pozbawionego czynników krzepnięcia oraz walidację wyników badań w innej linii komórek zawierających geny reporterowe, które ściśle naśladują mechanizmy zakrzepicy in vivo u chorych na toczeń”, podsumowuje Tasev. GBS planuje przeprowadzenie studium wykonalności w celu ostatecznej weryfikacji aspektów technologicznych, jak również ekonomicznej opłacalności produktu. Członkowie projektu ThromboSLE chcą zaoferować ten test jako usługę opartą na scentralizowanym laboratorium GBS. Przy 160 000 chorych na SLE na rynku docelowym Europy Zachodniej, badacze z GBS spodziewają się skumulowanych zysków w wysokości 6,6 mln EUR ze sprzedaży ThromboSLE do 2025 roku.
