Przekazywanie informacji naukowych "jest czyms wiecej niz priorytetem, jest obowiazkiem", mowi Janez Potocnik
W swoim przemówieniu inauguracyjnym podczas drugiej dorocznej konferencji "Popularyzacja badań europejskich" (Communicating European Research) w Brukseli w dniu 14 listopada, Komisarz ds. Nauki i Badań Janez Potocnik obiecał wprowadzenie "zasadniczej zmiany w sposobie przekazywania informacji naukowych na poziomie europejskim". Wydarzenie to zgromadziło koło 3 000 naukowców, dziennikarzy i osób odpowiedzialnych za tworzenie polityki; jego celem jest ustalenie, w jaki sposób nauka może, a z jakich powodów musi, docierać do szerszego audytorium. - W badaniach tkwi potencjał do zaspokojenia pilnych potrzeb i złagodzenia obaw społecznych - powiedział Janez Potocnik do zgromadzonych. - Dlatego przekazywanie informacji na temat badań naukowych i nawiązywanie kontaktu ze społeczeństwem jest czymś więcej niż priorytetem. Jest obowiązkiem [...] ponieważ badania wywierają codzienny wpływ na wszystkich obywateli europejskich wskutek wyborów, jakich dokonujemy i w następstwie polityk, które tworzymy. Jednakże biorąc pod uwagę 40 procent ludności europejskiej, która utrzymuje, że prawie nigdy nie czyta artykułów na tematy naukowe, ponieważ albo jej to nie interesuje, albo ich nie rozumie, Komisarz ma świadomość, że stoi przed ciężkim zadaniem. - Należy zdać sobie sprawę z rosnącej obojętności młodych ludzi wobec nauki [...] i z powiększającego się dystansu dzielącego tych, którzy mają dostęp do wiedzy od tych, którzy takiego dostępu nie mają - powiedział. Część rozwiązania tego problemu, stwierdził Komisarz Potocnik, polega na wsłuchiwaniu się w opinie obywateli europejskich i zajmowaniu się ich obawami. - Musimy pomóc naukowcom w uatrakcyjnianiu nauki, musimy wyjaśniać tematy naukowe przy pomocy przejrzystej i zrozumiałej terminologii, musimy też prezentować osiągnięcia naukowe, ich zastosowanie i wpływ na życie codzienne. Aby to osiągnąć, potrzebne są dwa decydujące elementy: większe publiczne uznanie dla roli naukowców w społeczeństwie oraz gotowość środowiska badawczego do uzyskania umiejętności komunikowania się, które są konieczne w procesie informowania społeczeństwa o dokonywanych odkryciach. Janez Potocnik powołał się na inicjatywy takie, jak niedawna "Europejska Noc Badaczy", jako na sposoby osiągania tych dwóch celów. Jeśli naukowcy i obywatele są, odpowiednio, źródłem informacji naukowych i ich docelowymi odbiorcami, media odgrywają zasadniczą rolę pośredniczącą. Jednakże w opinii Komisarza relacjonowanie badań naukowych jest dla dziennikarzy trudnym zadaniem. - Muszą oni nie tylko zaznajomić się z naukową treścią informacji i ją sprawdzić, lecz również muszą wytłumaczyć ją swoim odbiorcom - powiedział. Dodatkowo naukowcy są często niechętni kontaktom z mediami ze względu na skłonność do nadmiernego upraszczania poruszanych zagadnień. Ze swej strony Komisja zamierza w bardziej strategiczny sposób potraktować zagadnienia komunikowania się we wszystkich obszarach badań, tak aby maksymalnie zwiększyć ich oddziaływanie. - Siedmiu spośród dziesięciu obywateli UE uzyskuje większość informacji z przekazu telewizyjnego. Musimy w lepszy sposób wykorzystywać to medium, tak więc rozważamy przeznaczenie środków na koprodukcje audiowizualne, które następnie mogą być wykorzystywane we wszystkich środkach przekazu na poziomie krajowym i lokalnym - ujawnił Janez Potocnik. Komisarz określił radio jako medium posiadające ogromne możliwości dotarcia do ludzi w ich codziennym życiu i powiedział, że właśnie ono będzie stanowiło drugi element w strategii Komisji. - Aby przybliżyć media do nauki, zastanawiamy się również nad instrumentem wspierania szkolenia dziennikarzy w zakresie europejskich zagadnień naukowych - dodał. Na zakończenie Janez Potocnik nawiązał do nowych technologii, a zwłaszcza do dwóch portali internetowych służących ponad ćwierćmilionowej rzeszy użytkowników - serwisu CORDIS, który obchodził swoje piętnastolecie podczas konferencji, oraz portalu Europa. - Zamierzamy utworzyć jeden Portal Naukowy, - oznajmił Komisarz - który udoskonali ich zawartość i uczyni ją bardziej przyjazną i interesującą dla użytkownika. - Rzecz jasna, nie znam wszystkich odpowiedzi. Jednym z kluczowych celów tej konferencji, a może celem głównym, jest właśnie wysłuchanie Państwa opinii na temat naszych planów przeprowadzenia zasadniczej zmiany w sposobie przekazywania informacji naukowych na poziomie europejskim - stwierdził na zakończenie Janez Potocnik. - Wyjdźmy z tej konferencji w poczuciu wspólnoty i ze świadomością stojącego przed nami zadania. [...] Uczyńmy kwestie naukowe najbardziej "odlotowym" przedmiotem w szkole, gorącym tematem przy stole, fascynującym nagłówkiem z pierwszych stron gazet.