Komisja zmienia wytyczne dotyczące pomocy państwa w celu wspierania inwestycji z udziałem kapitału podwyższonego ryzyka w MŚP
Komisja Europejska zmieniła swoje wytyczne w sprawie zasad pomocy państwa, aby ułatwić małym i średnim przedsiębiorstwom (MŚP) dostęp do inwestycji z udziałem kapitału podwyższonego ryzyka. Nowe zasady zostały przyjęte z zadowoleniem przez interesariuszy, ponieważ ich zdaniem wydatnie pomogą zwiększyć innowacje. Kapitał podwyższonego ryzyka jest to finansowanie kapitałowe zapewniane firmom na początkowych etapach wzrostu. Publiczne finansowanie środków kapitału podwyższonego ryzyka uznaje się za konieczne ze względu na "lukę kapitałową", dotykającą wiele firm, zwłaszcza MŚP, którym nie udaje się uzyskać dostępu do finansowania na cele rozszerzenia własnej działalności. Jednakże z uwagi na potencjalne korzyści handlowe, jakie stąd mogą wynikać, każde publiczne wsparcie kapitału podwyższonego ryzyka musi być kontrolowane, aby mieć pewność, że nie prowadzi do zakłóceń na rynku, nie oznacza braku zachęt dla innych potencjalnych inwestorów do udostępniania kapitału ani też nie zniechęca ich do tego. Opublikowanie w dniu 19 lipca "Wytyczne w sprawie pomocy państwa w celu promowania inwestycji z udziałem kapitału podwyższonego ryzyka" określają warunki, jakie musi spełnić państwo wspierając środki kapitału podwyższonego ryzyka dla MŚP, by móc uzyskać zezwolenie Komisji. Wytyczne, zastępujące komunikat z 2001 r., wprowadzają pojęcie tak zwanego podejścia "bezpiecznej przystani" lub "łagodnej oceny", które w skali roku pozwala MŚP otrzymać do 1,5 miliona euro pochodzących z łącznego finansowania publicznego i prywatnego. Oznacza to 50 procentowy wzrost w stosunku do poprzedniego progu i uznaje się to za prawidłowe odzwierciedlenie aktualnego poziomu luki kapitałowej w UE. Inne warunki, które muszą być spełnione w ramach tej "łagodnej oceny", to wymagane 70 procent udziału instrumentów kapitałowych, a nie instrumentów dłużnych oraz ustalenie minimalnego udziału własnego prywatnych inwestorów na poziomie 50 procent. Jeżeli wspierany przez państwo środek pomocy związany z kapitałem podwyższonego ryzyka będzie przekraczał wymieniony wcześniej próg, wymagane będzie poddanie go bardziej szczegółowej ocenie ekonomicznej, w której konieczny będzie dowód na występowanie nieprawidłowości w funkcjonowaniu rynku. Decyzja o opracowaniu dwupoziomowej procedury oceny ekonomicznej wynika z generalnie udoskonalonego podejścia ekonomicznego przyjętego przez Komisję w planie działania dotyczącym pomocy państwa. Europejska Unia Rzemieślników oraz Małych i Średnich Przedsiębiorstw (UEAPME) opowiedziała się za nowymi zasadami stwierdzając, że jest to "znaczny postęp w stosunku do komunikatu z 2001 r. w tej samej sprawie i ważny element wyrównywania nieprawidłowości w uregulowaniach i funkcjonowaniu rynku w dziedzinie innowacji." Z zadowoleniem powitano zwłaszcza stanowisko Komisji żądającej, aby co najmniej 50 procent kapitału pochodziło ze źródeł prywatnych. - Zapewni to podejmowanie decyzji inwestycyjnych w oparciu o kryterium zysku i zarządzanie środkami kapitału podwyższonego ryzyka, zgodnie z zasadami rachunku ekonomicznego - powiedział Gerhard Hümer, dyrektor ds. polityki gospodarczej i podatkowej w UEAPME. - Wytyczne pozwolą również wykorzystywać pieniądze publiczne w celu zwiększania rentowności lub obniżenia poziomu ryzyka przez inwestorów prywatnych. Jednakże zdaniem UEAPME, wytyczne te mogłyby być jeszcze bardziej usprawnione i uproszczone, gdyby przewidywały wyłączenie grupowe dla wszystkich środków "bezpiecznej przystani", do pewnej wysokości progowej, na przykład 1 miliona euro. Prowadziłoby to do zmniejszenia obciążeń biurokratycznych i zapewniło szybszą obsługę pomocy państwa odnoszącej się do kapitału zwiększonego ryzyka. Jak twierdzi UEAPME inną wadą zmienionych wytycznych jest to, że koncentrują się one wyłącznie na środkach pomocy dotyczących kapitału podwyższonego ryzyka przeznaczonych dla innowacyjnych i szybko rozwijających się MŚP. Jakkolwiek prawdą jest, że te przedsiębiorstwa uskarżają się na "lukę kapitałową", w rzeczywistości większość MŚP staje wobec ogólnej "luki finansowej" i potrzebuje lepszego dostępu do środków finansowania długu, które niestety są wyłączone z zakresu objętego zmienionymi wytycznymi. - Mamy nadzieję, ze teraz państwa członkowskie w pełni wykorzystają nowe wytyczne i będą sprzyjały inwestycjom z udziałem kapitału podwyższonego ryzyka oraz zlikwidują lukę kapitałową, która obecnie dotyka najbardziej innowacyjne MŚP w Europie. Oczekujemy również, że Komisja Europejska zaproponuje nowy zbiór wytycznych w sprawie pomocy państwa dotyczącej instrumentów dłużnych i quasi-dłużnych, który stanowiłby uzupełnienie nowych zasad dotyczących kapitału podwyższonego ryzyka i który ułatwiłby dostęp wszystkich małych i średnich przedsiębiorstw, do finansowania - stwierdził na zakończenie Hümer. Z innych wiadomości o podobnej tematyce wynika, że Komisja zatwierdziła dwa programy pomocy państwa na rzecz innowacji. W pierwszym przypadku jest to program pobudzania innowacji, opracowany przez francuską Krajową Agencję Innowacji Przemysłowych (AII). Agencja AII, która została utworzona w 2005 r. z budżetem 1 miliarda euro, będzie dokonywać wyboru głównych programów strategicznych, finansować je i oceniać; w programach tych, inicjowanych przez firmę wiodącą, biorą udział duże firmy przemysłowe, MŚP i laboratoria badawcze. Celem jest stworzenie nowego produktu lub usługi zaawansowanej technologicznie, w ciągu pięciu do dziesięciu lat. Chociaż wydaje się, że jest to zgodne ze wspólnotowymi zasadami pomocy państwa na rzecz badań i rozwoju (B+R), Komisja twierdzi, że będzie nadal monitorować programy agencji. - Zważywszy na ich potencjalny wpływ na konkurencję, programy te muszą być indywidualnie zgłaszane do Komisji, zanim się rozpoczną. W szczególności Komisja sprawdzi, czy pomoc zapewniana przez agencję nie wpływa ujemnie na interesy pozostałych europejskich konkurentów - powiedziała Neelie Kroes, komisarz ds. konkurencji. Drugi z zatwierdzonych programów to pomoc państwa w wysokości 4,6 miliona euro, którą holenderska prowincja Gelderland zamierza przydzielić na inicjatywy, w ramach których prowadzone są badania na temat nowych sposobów ochrony środowiska oraz usprawnienia transportu publicznego i uczynienia go bardziej przyjaznym dla użytkowników. Komisja podzieliła pogląd prezentowany przez prowincję holenderską, że obecni posiadacze licencji na prowadzenie transportu publicznego ponoszą zbyt małe nakłady na ochronę środowiska oraz innowacje w transporcie i dlatego interwencję w postaci pomocy państwa uznano za konieczną w celu zajęcia się "nieprawidłowościami w funkcjonowaniu rynku".