Niemieckie laboratorium opracowuje genom neandertalczyka
Zespól niemieckich i amerykańskich naukowców ogłosił, że planuje rozszyfrowanie kodu genetycznego naszego najbliższego krewnego - neandertalczyka - w ciągu najbliższych dwóch lat. Jeśli to się powiedzie, badacze będą mogli rzucić światło na historię ewolucji człowieka. Człowiek neandertalski (Homo neanderthalensis) był gatunkiem z rodzaju Homo, który zamieszkiwał Europę i część zachodniej Azji już 350 000 lat temu. Neandertalczycy zniknęli z Europy 50 000 lat temu, a z Azji 30 000 lat temu. Szczątki pierwszego Neandertalczyka odkryto 150 lat temu w Dolinie Neandertalskiej koło Düsseldorfu w Niemczech. Od tego czasu paleontolodzy i antropolodzy starają się określić rolę tych masywnie zbudowanych wczesnych ludzi w ewolucji człowieka współczesnego. Chociaż uważa się, że neandertalczycy byli stosunkowo dobrze przygotowani do życia, mówi się, że brakowało im wyższych funkcji poznawczych ludzi. Nadal pozostaje pytaniem, jak przebiegała ewolucja od tego gatunku do ludzi współczesnych i wykształcenie się u nich kluczowych cech, takich jak wyprostowany chód i rozwinięcie złożonego języka. Aby znaleźć odpowiedź na te pytania, naukowcy z niemieckiego Instytutu Antropologii Ewolucyjnej Maksa Plancka razem z amerykańską 454 Life Sciences Corporation ustalą sekwencje trzech miliardów par tworzących genom neandertalczyka, a następnie porównają ją z już ustalonymi sekwencjami genów człowieka i szympansa. Ale łatwiej jest to powiedzieć niż zrobić, tj. uzyskać i określić sekwencję starego DNA, ponieważ kopalne szczątki są zwykle zanieczyszczone materiałem genetycznym bakterii i ludzi, którzy ich dotykali. Profesor Svante Paabo z Instytutu Maksa Plancka, który będzie kierować badaniem, poczynił już pewne postępy na tym polu. W ciągu ostatnich dwudziestu lat opracowywał on metody potwierdzania autentyczności wyników badań starego DNA, jak również rozwiązania techniczne problemów występujących w pracy z krótkimi, chemicznie zmodyfikowanymi fragmentami DNA. W 1997 r. zapoczątkował sekwencjonowanie mitochondrialnego DNA (mtDNA), małej struktury kolistej DNA znalezionej w mitochondriach komórkowych wytwarzających energię, z kopalnych szczątków neandertalczyka. Każde mitochondrium zawiera wiele kopii mtDNA, a więc może on przetrwać w szczątkach kopalnych i jego odcinki można uzyskać techniką zwaną reakcją łańcuchową polimerazy (PCR). Chociaż badanie dostarczyło cennych informacji o historii ewolucji człowieka, objęło ono tylko około 0,001 procent całego genomu i to dziedziczonego wyłącznie w linii kobiecej. A zatem dostarczyło ono tylko ograniczonej wiedzy o tym, jak neandertalczyk różnił się od człowieka współczesnego. Badanie wykorzysta nowy system, który pozwoli na wyjście poza metodę mtDNA przez indywidualną amplifikację (zwielokrotnienie) ćwierci miliona pojedynczych nitek DNA metodą PCR z małych ilości kości i określenie ich sekwencji w czasie krótszym niż cztery godziny. W ciągu najbliższych dwóch lat zespół zajmujący się sekwencjonowaniem genomu neandertalczyka określi około 60 miliardów zasad ze szczątków neandertalczyka, aby zrekonstruować ogólny zarys trzech milionów zasad składających się na genom neandertalczyków. Zespół wykorzysta próbki z kilku pojedynczych osobników, w tym z osobnika znalezionego w 1856 r. w Dolinie Neandertalskiej oraz szczególnie dobrze zachowanego neandertalczyka z Chorwacji.
Kraje
Niemcy