Starzejące się społeczeństwo to duże wyzwanie dla systemów opieki długoterminowej – jak sobie z nim poradzą?
Wraz ze spadkiem liczby ludności w wieku produkcyjnym oraz wzrostem liczby osób w wieku emerytalnym kraje UE stają przed koniecznym, ale trudnym zadaniem zapewniania obywatelom wysokiej jakości opieki długoterminowej w przystępnych cenach. Muszą także zmierzyć się z wyzwaniem, jakim są ograniczone środki przeznaczane na taką opiekę. Zrozumienie celów Zespół projektu SPRINT postanowił znaleźć rozwiązanie problemu starzejącego się społeczeństwa. „Chcieliśmy zbadać, w jaki sposób można włączyć opiekę długoterminową do koncepcji inwestycji społecznych”, wyjaśnia Alan Glanz, koordynator projektu. Żeby to osiągnąć, zespół musiał zdefiniować koncepcję inwestycji społecznych nakreśloną w pakiecie Komisji Europejskiej dotyczącym inwestycji społecznych oraz powiązanym dokumencie roboczym służb Komisji. Dla zespołu kluczowa była także identyfikacja szans i wyzwań związanych z zastosowaniem inwestycji społecznych w opiece długoterminowej, a także poznanie obecnych zasad organizowania takiej opieki w Europie i przeznaczania na nią odpowiednich środków. Oprócz tego zespół projektu SPRINT analizował czynniki związane z udanymi inwestycjami społecznymi w opiekę długoterminową oraz pracował nad stworzeniem metod i narzędzi do oceny kosztów społecznych i korzyści z zapewniania takiej opieki. Opracował także kluczowe zalecenia związane z maksymalizacją korzyści społecznych, jakie przyniesie świadczenie opieki długoterminowej. Podejście skupione na inwestycjach społecznych „Głównym przesłaniem projektu SPRINT jest to, że podejście skupione na inwestycjach społecznych ma znaczny potencjał, a jego wykorzystanie pozwoli decydentom poprawić efektywność i opłacalność systemów opieki długoterminowej w całej UE”, podkreśla Glanz. Będzie to bardzo pomocne przy szukaniu rozwiązań dla wyzwania, jakim jest starzejące się społeczeństwo i ograniczone środki. W ramach projektu SPRINT opracowano kilka działań, które można podjąć na szczeblu unijnym i krajowym, żeby ułatwić wdrożenie takiego podejścia, np. tworzenie obszerniejszych baz danych naukowych w celu lepszego zrozumienia związku pomiędzy usługami opieki długoterminowej i jej efektami, a także dostosowanie ram prawnych i regulacyjnych dla maksymalizacji potencjalnych korzyści związanych z zastosowaniem podejścia skupionego na inwestycjach społecznych. „Przyszłe reformy ram prawnych i regulacyjnych dotyczących opieki długoterminowej powinny uwzględniać rozwiązania istniejącego problemu, jakim jest brak elastyczności w systemie opieki długoterminowej”, mówi Glanz. Dodatkowo niezbędne jest także zaangażowanie zainteresowanych stron, ponieważ to ich wkład powinien odegrać kluczową rolę w określaniu wartości inwestycji społecznych. Potrzebne jest także stworzenie specjalnej infrastruktury inwestycji społecznych. „Dostępna dla wszystkich baza wiedzy zawierająca metodologie oceny możliwości realizowania opłacalnych inwestycji w opiekę długoterminową oraz dowody na ich skuteczność stanowiłaby niezwykle cenne narzędzie pomagające w promowaniu wymiany informacji”, wyjaśnia Glanz. Zastosowanie i udoskonalenie istniejących narzędzi operacyjnych mogłoby także ułatwić wdrożenie tego podejścia. Zespół projektu nie ograniczył się tylko do wskazania kluczowych inicjatyw. Wyniki prac zostały zaprezentowane w publikacjach naukowych na temat zasad zapewniania opieki długoterminowej w krajach UE oraz wartości inwestycji społecznych. „W ramach projektu stworzyliśmy także narzędzie internetowe do oceny decyzji inwestycyjnych oraz film animowany wyjaśniający zasady zastosowania inwestycji społecznych w opiece długoterminowej. Opracowaliśmy także broszurę z zaleceniami dla sześciu kluczowych obszarów, które można wprowadzić w różnych systemach opieki społecznej”, dodaje Glanz. Co dalej? Zespół planuje prowadzić swoją stronę internetową przez pięć lat po zakończeniu projektu. „Zakładamy, że strona internetowa nadal będzie przyciągała nowych odbiorców, dzięki temu, że nasze narzędzie oceny wykonalności dla inwestycji społecznych (Feasibility Framework Tool for Social Investment) będzie nadal dostępne dla badaczy i decydentów”. Zainteresowane strony będą mogły również korzystać z innych materiałów opracowanych w ramach projektu. W perspektywie długoterminowej zespół projektu SPRINT ma nadzieję, że wyniki jego pracy posłużą za podstawę do przyszłych badań w tej dziedzinie prowadzonych nie tylko przez członków zespołu, ale także inne podmioty zajmujące się opieką długoterminową.
Słowa kluczowe
SPRINT, inwestycje społeczne, starzejące się społeczeństwo, system opieki długoterminowej, opieka długoterminowa, system opieki społecznej
