Badania pokazują, że integracja europejska ma niewielki wpływ na działalność krajowych partii politycznych
Integracja europejska ma niewielki wpływ na działalność krajowych partii politycznych w Unii Europejskiej, a specjaliści ds. Unii Europejskiej, w tym deputowani do Parlamentu Europejskiego, są często wykluczani z polityki wewnątrzpartyjnej. Są to dwie z najważniejszych konkluzji badania, którego przedmiotem była europeizacja, czyli proces adaptacji krajowych partii politycznych do zmian związanych z integracją europejską. W badaniach finansowanych przez brytyjską Radę ds. Badań Ekonomicznych i Społecznych (ESRC) zespół naukowców poddał dogłębnej analizie partie sześciu państw (Austrii, Wielkiej Brytanii, Francji, Niemiec, Hiszpanii i Szwecji). Stwierdzono, że badane partie przeszły jedynie nieznaczne zmiany strukturalne pod wpływem integracji europejskiej. W raporcie z badania czytamy, że "partie utworzyły niewiele wewnętrznych stanowisk ds. Unii Europejskiej i przeznaczyły jedynie skromne środki na zajmowanie się kwestiami europejskimi". Z kolei specjaliści ds. Unii Europejskiej, w tym eurodeputowani, których działalność jest ściśle związana ze sprawowaniem rządów w Europie, mają nieduży wpływ na swoje krajowe patie polityczne i ograniczony dostęp do wewnątrzpartyjnych ośrodków władzy. "Z punktu widzenia zainteresowania działalnością eurodeputowanych okazuje się, że na ogół pracują oni w oderwaniu od swoich partii", stwierdzają badacze. "Chociaż uzyskali znaczne uprawnienia jako współustawodawcy w Unii Europejskiej, nie ma to realnego przełożenia na ich pozycję w lokalnej partii". Z kolei pozycja elit partyjnych uległa wzmocnieniu. Zdaniem naukowców jednym z wielu czynników odpowiedzialnych za taki wzrost władzy może być przedstawicielstwo danej partii w kręgach rządzących na poziomie Unii Europejskiej. "Poza tym silne elity partyjne ugrupowań sprawujących władzę mogą, pod przykrywką Unii Europejskiej, realizować te elementy swojego lokalnego programu, które w przeciwnym razie byłyby uważane za zbyt ryzykowne", dodają naukowcy. "Mogą zatem odwołać się do argumentacji w rodzaju 'Bruksela nas do tego zmusiła'". Według naukowców wnioski te dotyczą wszystkich badanych krajów i partii. Badacze zwracają uwagę na kilka przyczyn takiego trendu. Problemem może być brak pieniędzy. "Jednym z powodów tego, że niechętnie tworzy się nowe stanowiska związane ze sprawami Unii Europejskiej, jest powszechny w partiach brak środków na rozwój struktur partyjnych", piszą naukowcy zauważając przy tym, że ugrupowania polityczne często finansują ten obszar swojej działalności korzystając z innych źródeł, np. ze środków budżetowych Parlamentu Europejskiego. Inną przyczyną jest fakt, że integracja europejska w niewielkim stopniu zwiększa szanse na sukces wyborczy partii. "W większości przypadków kwestie lokalne w dalszym ciągu dominują w przedwyborczych zmaganiach, a obietnice wyborcze liderów partii dotyczą przede wszystkim spraw krajowych", piszą naukowcy. Ponadto większość uczestników partyjnej sceny politycznej nadal uważa Unię Europejską za część polityki zagranicznej. Oznacza to, że specjaliści ds. europejskich nie są zbyt popularni, natomiast zwiększa się władza elit partyjnych, a zwłaszcza ministrów. "Brak rzeczywistego zainteresowania sprawami europejskimi na szczeblu partyjnym stwarza przedstawicielom partii zaangażowanym w działalność decyzyjną na poziomie europejskim bardzo szerokie pole możliwości w negocjacjach", wyjaśnia członek zespołu badawczego, profesor Thomas Poguntke z Uniwersytetu Ruhr w Bochum. Profesor Poguntke sugeruje, że na tych decydentów nie nakłada się pełnej odpowiedzialności za ich działania na szczeblu europejskim. "Wyniki badania będą miały duży wpływ na funkcjonowanie struktur wewnątrzpartyjnych. Pojawią się pytania dotyczące demokratycznej kontroli, odpowiedzialności za własne działania, składanych twierdzeń i zasadności podejmowanych decyzji", podsumowują naukowcy.
Kraje
Zjednoczone Królestwo