Europejscy astronomowie przedstawiają wizję na najbliższe 20 lat
Europejscy naukowcy przedstawili swoją wizję rozwoju astronomii w Europie w ciągu następnych dwudziestu lat. "Naukowa wizja europejskiej astronomii" została opracowana przez partnerów projektu ASTRONET, finansowanego ze środków UE. Projekt skupia 17 agencji finansujących z całej Europy, a jego celem jest wzmocnienie pozycji Europy jako światowego lidera w dziedzinie astronomii. - To wspaniała okazja, by przyczynić się do opracowania dynamicznej, długoterminowej strategii w dziedzinie astronomii i nauki - powiedział Tim de Zeeuw z Obserwatorium Astronomicznego w Lejdzie, który był jedną z osób kierujących dwuletnim procesem opracowywania dokumentu prezentującego tę wizję. - Europa ma pozycję światowego lidera w astronomii - dodał profesor Keith Mason, dyrektor zarządzający brytyjskiej Rady ds. Infrastruktury Naukowo-Technicznej. - Aby utrzymać tę pozycję, trzeba uzgodnić ogólnoeuropejski program określający cele i niezbędną infrastrukturę. W ramach projektu ASTRONET jesteśmy w stanie to zrobić, wybierając najlepszy program badań na następne dwadzieścia lat. Astronomowie europejscy już odegrali ważną rolę w wielu przełomowych osiągnięciach, m.in. w odkryciu pierwszej planety krążącej wokół innej gwiazdy, w udanym lądowaniu na Tytanie oraz w udowodnieniu, że w środku naszej własnej galaktyki istnieje olbrzymia czarna dziura. W wizji sformułowano cztery najważniejsze pytania, na które odpowiedzi powinna poszukiwać europejska astronomia: - Czy rozumiemy granice wszechświata? - Jak powstają i rozwijają się galaktyki? - Na czym polega geneza i rozwój gwiazd i planet? - Jakie jest nasze miejsce we wszechświecie? W dokumencie określono także najważniejsze nowe technologie i urządzenia, jakie będą potrzebne do badania tych zagadnień. Zalicza się do nich nowe osiągnięcia teoretyczne oraz w zakresie symulacji komputerowych, zasoby o dużej mocy obliczeniowej, sprawne archiwizowanie danych astronomicznych oraz Europejskie Obserwatorium Wirtualne. Następnym krokiem konsorcjum ASTRONET będzie przekształcenie tej wizji w plan działań. - Wizja naukowa ASTRONET precyzuje najważniejsze pytania, przed którymi stoją astronomowie. Grupa odpowiedzialna za plan działań zastanawia się teraz nad tym, jakich narzędzi potrzebujemy, by odpowiedzieć na te pytania - powiedział profesor Mike Bode z Uniwersytetu Johna Mooresa w Liverpoolu, który stanie na czele grupy odpowiedzialnej za opracowanie planu działań. - Analizujemy szczegółowo urządzenia naziemne i znajdujące się w przestrzeni kosmicznej, działające w całym widmie elektromagnetycznym, oraz na przykład takie, które wykrywają egzotyczne cząstki i poszukują fal grawitacyjnych. - Nasza praca obejmuje także ważne zasoby w dziedzinie teorii i technik obliczeniowych oraz badań laboratoryjnych. Poza tym plan działań przewiduje bardziej wyraźne uwzględnienie astronomii w nauczaniu przedmiotów ścisłych oraz zwiększenie jej wpływu na ogólne rozumienie nauki przez opinię publiczną. Częścią procesu konsultacji w sprawie projektu będzie prezentacja planu działań szerszemu środowisku naukowemu w czerwcu 2008 r. podczas sympozjum w Liverpoolu. Środki UE na projekt ASTRONET pochodzą z programu "Wspieranie koordynacji działań", będącego częścią szóstego programu ramowego. Partnerzy projektu nie tylko koordynują europejskie programy badawcze z zakresu astronomii, ale współpracują ze sobą, aby opracować ogólnoeuropejskie programy w dziedzinie działań skierowanych na zewnątrz, szkoleń, mobilności i procedur oceniania.