Zbuntowany enzym przyczyną endometriozy
Naukowcy są być może o krok od rozwiązania zagadki pewnej powszechnie występującej u kobiet dolegliwości, endometriozy. Zespół badaczy z brytyjskiego Uniwersytetu w Liverpoolu odkrył, co może być przyczyną tej choroby. Wyniki badania opublikowano niedawno na łamach czasopisma "Human Reproduction". - Endometrioza występuje wtedy, kiedy komórki wyściełającej macicę błony śluzowej rozrastają się poza obręb macicy - wyjaśnia dr Dharani Hapangama z Zakładu Medycyny Rozrodu i Rozwojowej (Department of Reproductive and Developmental Medicine) Uniwersytetu w Liverpoolu. - Podczas cyklu miesięcznego komórki tej błony, zwanej endometrium, ulegają złuszczeniu i mogą przedostać się do jamy brzusznej. - Jeżeli komórki te będą dalej żyć i zagnieżdżą się w regionie miednicy i jamy brzusznej, mogą pojawić się silne bóle, a w poważnych przypadkach może dojść do bezpłodności. Występujący w komórkach i wyściółce macicy enzym o nazwie telomeraza ma za zadanie kontrolować końcowe odcinki chromosomów, telomery. Telomery pilnują, by podczas podziału komórki obydwa końce chromosomu pozostały w stanie nienaruszonym. Naukowcy odkryli, że u kobiet chorych na endometriozę na początku i pod koniec cyklu miesięcznego komórki błony śluzowej macicy wydzielają telomerazę. Enzym ten występuje także w komórkach nowotworowych, prawdopodobnie replikując sekwencje DNA w chromosomach podczas podziału komórkowego. Kierujący badaniem naukowiec dodaje, że u kobiet dotkniętych endometriozą zespół stwierdził nietypowo długie telomery. - Podczas menstruacji telomery ulegają zwykle skróceniu z każdym cyklem podziału komórkowego aż do osiągnięcia pewnej długości, przy której już dalej nie mogą się dzielić - mówi dr Hapangama. - Enzym ten potrafi wydłużać telomery, dzięki czemu będą one mogły dzielić się dalej. Sytuacja taka może wystąpić w przypadku pewnych komórek specjalnych, np. plemników i komórek jajowych, natomiast nie w komórkach tworzących tkanki organów. - U kobiety z endometriozą ekspresja tego enzymu następuje zarówno w początkowej, jak i w końcowej fazie cyklu miesięcznego, co oznacza, że komórki będą dalej dzielić się i stracą "orientację" na sprzyjanie ciąży - dodaje naukowiec. Z tego powodu błona śluzowa macicy może być "nieprzyjazna dla wczesnej ciąży". - Złuszczane na późnym etapie cyklu miesięcznego komórki mogą być bardziej "agresywne" i mieć większą zdolność przeżycia i zagnieżdżenia się poza macicą, powodując bóle w regionie miednicy i jamy brzusznej - wyjaśnia dr Hapangama. Ogniskiem endometriozy jest zwykle dolna część miednicy, dlatego w tym obszarze występują silne bóle i uczucie dyskomfortu. W niemal połowie przypadków atakowane są jajniki. Choroba ta odpowiada także za połowę wszystkich przypadków bezpłodności. Endometriozą dotknięte jest ponad 88 milionów kobiet na całym świecie. Występuje ona u około 15% kobiet w wieku rozrodczym, a nawet 4% przypadków diagnozowanych jest w okresie pomenopauzalnym.
Kraje
Zjednoczone Królestwo