Ptasia inteligencja pod lupą naukowców
Naukowcy z Austrii i Wlk. Brytanii zbadali sprawność i elastyczność nowozelandzkiej papugi Kea oraz nowokaledońskiej wrony brodatej, które wedle przekonania ekspertów należą do najinteligentniejszych rodzin ptaków na naszej planecie. Przedstawili swoje odkrycia w dwóch raportach, opublikowanych w czasopismach PLoS ONE oraz Biology Letters, rzucając światło na innowacyjność ptaków w osiąganiu określonych celów przy wykorzystaniu odmiennych sposobów. Badania zostały częściowo dofinansowane z projektu SOMACCA (Składnia umysłu - porównawcze podejście obliczeniowe) realizowanego pod kierunkiem profesora Tecumseha Fitcha z Uniwersytetu Wiedeńskiego w Austrii, który otrzymał grant Europejskiej Rady ds. Badań Naukowych o wartości 1,96 mln EUR z budżetu Siódmego Programu Ramowego (7PR) UE. Papugi i krukowate (rodzina ptaków obejmująca kruki, wrony i sroki) nieustannie zdumiewają naukowców swoją inteligencją, a zwłaszcza swoją zdolnością do rozwiązywania problemów technicznych. Przykładem jest wrona brodata (Corvus monduloides), która przygotowuje i wykorzystuje wydłużone przedmioty, takie jak patyki, jako narzędzia do wyszukiwania larw w korze drzew i uschniętych pniach. Papuga górska Kea (Nestor notabilis) również ma dryg do wykorzystywania przedmiotów wynajdywanych w naturalnym środowisku, aby pomóc sobie w znalezieniu pożywienia. Wrona brodata jest czarna i ma około 40 cm długości, a papuga Kea jest oliwkowozielona z czerwonymi skrzydłami tylnymi, a długość jej ciała to około 45 cm. Papuga Kea zamieszkuje górski region Wyspy Południowej Nowej Zelandii. Naukowcy z Uniwersytetu Wiedeńskiego, we współpracy z kolegami z Uniwersytetu Oksfordzkiego w Wlk. Brytanii, wykorzystali paradygmat Skrzynki Wielokrotnego Dostępu (ang. Multi Access Box, MAB) w przezroczystej kostce z pleksiglasu w celu porównania mechanizmów kognitywnych sześciu papug Kea i pięciu wron brodatych. Zespół oceniał sposób, w jaki ptaki zdobywały nagrodę w postaci pożywienia, która znajdowała się na platformie, na środku skrzynki. Wyjaśniając proces, naczelna autorka obydwu raportów, dr Alice Auersperg z Wydziału Biologii Kognitywnej Uniwersytetu Wiedeńskiego, powiedziała: "Ptaki mogły wybrać między pociągnięciem za sznurek zawiązany wokół nagrody, pociągnięciem za dźwignię w kształcie haka, aby otworzyć okno, wsunięciem szklanej kulki (zwartego narzędzia) do zakrzywionej ścieżki w kierunku nagrody lub włożeniem narzędzia w kształcie pręta do otworu i manewrowaniem nim nad luką w kierunku pożywienia, aby zepchnąć nagrodę z platformy." Współautor dr Gyula Gajdon, również z Uniwersytetu Wiedeńskiego, zauważa: "Ptaki mogły wybrać, które rozwiązanie chcą wypróbować jako pierwsze. Kiedy już znalazły rozwiązanie i wykorzystały je kilka razy, blokowaliśmy wejście, zmuszając je do wybrania innego. W ten sposób mogliśmy obserwować nie tylko różnice w kolejności rozwiązań wybieranych przez poszczególne osobniki, ale również jak szybko były w stanie je zmieniać." Pod względem wyzwań, dla papugi Kea największą przeszkodę stanowiło wykorzystanie jako narzędzia przedmiotu podobnego do patyka. W naturalnym środowisku papuga normalnie nie posługuje się narzędziami. Wronie brodatej największy kłopot sprawiło otwarcie okna przez pociągnięcie dźwigni w kształcie haka. Ten gatunek normalnie nie ciągnie ani nie rozrywa przedmiotów. Naukowcy twierdzą, że najnowsze odkrycia pomogą pogłębić wiedzę na temat ewolucji inteligencji.Więcej informacji: PLoS ONE: http://www.plosone.org/home.action(odnośnik otworzy się w nowym oknie) Biology Letters: http://rsbl.royalsocietypublishing.org/(odnośnik otworzy się w nowym oknie) Uniwersytet Wiedeński: http://www.univie.ac.at/en/(odnośnik otworzy się w nowym oknie)
Kraje
Austria, Zjednoczone Królestwo