Sieć UE-Thai poszukuje nowych bioaktywnych związków grzybów
W ramach projektu GoMyTri zbadano różnorodność grzybów i zróżnicowanie mikrobiologiczne w Europie i Azji Południowo-Wschodniej w celu znalezienia nowych antybiotyków i innych substancji biologicznie czynnych. Członkami konsorcjum były trzy organizacje z Niemiec, Tajlandii i Holandii. Są to uznane na arenie międzynarodowej centra doskonałości w zakresie badań mykologicznych, biotechnologicznych i mikrobiologicznych. Badania przeprowadzono dzięki wsparciu z programu „Maria Skłodowska-Curie”. Dwudziestu dziewięciu młodych naukowców z Europy i Tajlandii pracowało w laboratoriach różnych organizacji partnerskich, aby zdobyć cenne doświadczenie. „Biolodzy zostali przeszkoleni w zakresie chemii analitycznej, chemicy poznali techniki mikrobiologiczne lub mykologiczne, a uczestniczący w projekcie biotechnolodzy poznali nowe metody, które nie były przyjęte w ich macierzystych laboratoriach”, mówi Marc Stadler, koordynator projektu. Hodowle wyizolowane i przesiewane Naukowcy prowadzili systematyczne badania różnorodności grzybów, wykorzystując nowoczesne techniki filogenetyczne i chemiczno-taksonomiczne oraz sekwencjonowanie genomu i klasyczną mikrobiologię. Badania koncentrowały się na endofitach (w szczególności Xylariaceae i Botryosphaeriaceae), bezkręgowych workowcach (Cordycipitaceae) oraz grzybach morskich i organizmach grzybopodobnych. Zespół wybrał te taksony ze względu na ich wyjątkową bionomię lub produkcję interesujących metabolitów. „Dobrym przykładem są związane z bezkręgowcami grzyby z rodziny Ophiocordycipitaceae, obecne w starożytnej, tradycyjnej azjatyckiej medycynie przeciwdziałającej starzeniu, Ophiocordyceps sinensis oraz organizm produkujący popularny lek immunosupresyjny, Tolypocladium inflatum, a także niesławne grzyby przemieniającego mrówki w zombie”, wyjaśnia Stadler. Według Stadlera odkryto kilka nowych taksonów. „Kultury są obecnie poddawane badaniom na obecność metabolitów przeciwdrobnoustrojowych i nematocydowych (do zabijania pasożytniczych robaków); znaleziono, wyizolowano i scharakteryzowano też wiele bioaktywnych metabolitów”, komentuje naukowiec. Kultury grzybów zebrano głównie w Tajlandii i scharakteryzowano przy użyciu technik morfologicznych i molekularnych filogenetycznych. Partnerzy projektu publikowali dane i wyniki badań za pośrednictwem 15 publikacji, internetowych baz danych w domenie publicznej oraz warsztatów interdyscyplinarnych. Międzynarodowe konferencje przyczyniły się do podniesienia świadomości społecznej i przyciągnięcia partnerów przemysłowych zarówno z sektora MŚP, jak i przemysłu farmaceutycznego i rolnego. Zachowana bioróżnorodność GoMyTri ułatwi odkrywanie i rozwój nowych organizmów, które mogą zostać wykorzystywane do zrównoważonej produkcji biotechnologicznej. Uzyskane szczepy grzybów mogą znaleźć wiele zastosowań, takich jak produkcja enzymów, chemikalia surowcowe, biodegradacja, a także rekultywacja środowiska. Ponadto wygenerowane dane dotyczące inwentaryzacji bioróżnorodności i klasyfikacji taksonomicznej ważnych grup grzybów będą miały dużą wartość dla patologów roślin, ekologów i agencji odpowiedzialnych za ochronę różnorodności biologicznej. Wyniki zapewnią szereg korzyści, począwszy od wspierania podstawowych badań nad ewolucją grzybów i bionomią, po badania nad lekami i rozwój nowych biologicznych środków kontroli, które zastąpią niebezpieczne substancje chemiczne stosowane obecnie w rolnictwie. „Niektóre odkryte przez nas związki mogą być użyteczne jako pionierskie struktury do opracowania nowych środków przeciwzakaźnych”, podsumowuje Stadler.
Słowa kluczowe
GoMyTri, biologiczny, Tajlandia, metabolity, różnorodność biologiczna, grzyby, mykologia, przeciwzakaźne, taksony, leki, filogeneza
