Skip to main content
European Commission logo print header

Reversal of anti-cancer drug resistance

Article Category

Article available in the following languages:

Walka z lekoopornością w leczeniu raka

Oporność na leki przeciwnowotworowe stanowi poważną przeszkodę na drodze do skutecznego leczenia raka. Zespół projektu SCANRESIST pracuje nad nowym lekiem, który pozwoli pokonać ten problem.

Zdrowie icon Zdrowie

W 2018 roku rak był przyczyną śmierci około 9,6 miliona ludzi na świecie. W samej Unii Europejskiej codziennie 3 500 ludzi umiera na raka, a diagnozuje się go u kolejnych 7 550 osób. Terapia raka jest głównie ukierunkowana na osłabianie zdolności komórek nowotworowych do opierania się leczeniu farmakologicznemu. Pokonanie lekooporności może znacznie poprawić skuteczność leczenia pacjentów w Europie i na całym świecie. Zespół finansowanego przez program „Horyzont 2020” projektu SCANRESIST pracuje nad nowymi lekami, skupiając się na walce z lekoopornością i poprawie skuteczności leczenia poprzez osłabianie systemów, które przeciwdziałają leczeniu. Rozwiązanie problemu lekooporności pomoże ograniczyć spustoszenie, jakie rak sieje na całym świecie. Na czele projektu SCANRESIST stała duńska firma biotechnologiczna Scandion Oncology, która pracuje nad lekami zdolnymi do zakłócania lub blokowania oporności na leki przeciwnowotworowe. „Pragniemy wprowadzić nowe, innowacyjne leki, które będą skuteczne w walce z lekoopornością, w efekcie zwiększając wskaźnik przeżyć wśród pacjentów onkologicznych”, mówi Nils Brünner, dyrektor generalny i współzałożyciel firmy Scandion Oncology oraz koordynator projektu SCANRESIST. W ramach projektu SCANRESIST obecnie trwają prace nad najważniejszym lekiem firmy Scandion Oncology nazwanym SCO-101. Działanie SCO-101 polega na ukierunkowanym ataku mechanizmów oporności nowotworu na poziomie cząsteczkowym. Lek pomyślnie przeszedł cztery osobne badania kliniczne w ramach fazy I, które zostały przeprowadzone na zdrowych uczestnikach. Potwierdziły one bezpieczeństwo leku podawanego w formie tabletek oraz wykazały jego niewielką toksyczność dla pacjentów. SCO-101 jest więc gotowy do wejścia w fazę drugą. Prace zespołu projektu SCANRESIST wkraczają właśnie w następny etap, gdzie lek będzie testowany na pacjentach onkologicznych, u których stwierdzono oporność na leki przeciwnowotworowe. Badania fazy II stanowią istotny krok na drodze do wprowadzenia leku na rynek. Zespół projektu SCANRESIST chce udowodnić opłacalność, bezpieczeństwo i skuteczność SCO-101 w walce z opornością na leki przeciwnowotworowe.

SCO-101

Celem nowatorskiego leku są białka, które odpowiadają za lekooporność nowotworu. Jego działanie opiera się na hamowaniu kinazy SRPK1 i niszczeniu pompy transportera ABCG2, która usuwa lek z komórki. Pompy, systemy transportu aktywnego usuwające lek z komórek (tzw. pompy efflux), transportują leki z wnętrza komórki na zewnątrz. SRPK1 spełnia kilka potencjalnych ról biologicznych, takich jak inwazja komórek i tworzenie przerzutów, wywoływanie angiogenezy nowotworowej (polegającej na tworzeniu nowych naczyń krwionośnych), zdolność do nieograniczonej replikacji, a także przyczynia się do zwiększania żywotności komórek. Zarówno kinaza SRPK1, jak i białka ABCG2 wykazują wysoką aktywność u pacjentów z rakiem jelita grubego, piersi i trzustki oraz skutkują złymi rokowaniami. „Najbardziej zaskoczyło nas, że SCO-101, oprócz niszczenia pompy ABCG2, hamuje również specyficznie kinazę SRPK1, która bierze udział w regulacji alternatywnego składania genów”, mówi Brünner. Przedmiotowy lek osłabia oporność komórek nowotworowych na szereg cytotoksycznych (toksycznych dla komórek) leków przeciwnowotworowych oraz na antyestrogeny. W obliczu rosnącej liczby pacjentów z chorobami nowotworowymi, u których rozwinęła się oporność na leczenie, lek SCO-101 wykazuje ogromny potencjał rynkowy.

Wprowadzenie leku na rynek

Prace nad projektem SCANRESIST nadal trwają, a firma Scandion Oncology chce przeprowadzić w sumie trzy badania kliniczne w ramach Fazy II. Badania Fazy III zostaną następnie przeprowadzone we współpracy z dużym przedsiębiorstwem farmaceutycznym. „Chcemy zdobyć kliniczną weryfikację poprawności projektu dla naszych leków, a następnie nawiązać współpracę z dużym przedsiębiorstwem farmaceutycznym, dzięki czemu będziemy mogli udostępnić nasz lek pacjentom”, podsumowuje Brünner.

Słowa kluczowe

SCANRESIST, lek, nowotwór, oporność, pompa efflux, kinaza, białko, angiogeneza nowotworowa, metastaza, nowatorski, rozwijać

Znajdź inne artykuły w tej samej dziedzinie zastosowania