Nowa przekładnia, która może znacząco zmniejszyć emisję zanieczyszczeń wytwarzanych przez pojazdy
Rewolucyjna przekładnia może sprawić, że drążek skrzyni biegów odejdzie w zapomnienie. Projekt TRUFUS został zainicjowany przez belgijską firmę technologiczną Mazaro w celu przyspieszenia rozwoju innowacyjnej przekładni bezstopniowej (ang. continuously variable transmission, CVT). Skrzynie biegów pozwalają kierowcom na zmianę momentu obrotowego i prędkości obrotowej, które silnik przenosi na koła, poprzez zmianę stosunku między nimi, czyli tak zwanego przełożenia. W zwykłych skrzyniach biegów jest to realizowane przez przełączanie między zestawem stałych przełożeń, natomiast w przekładni CVT możliwe jest dowolne przełożenie z zakresu pomiędzy minimalnym a maksymalnym dostępnym. Przekładnie CVT zapewniają większą wydajność, ale prawie wszystkie te korzyści są niwelowane przez zwiększone tarcie i poślizg w mechanizmie, który opiera się na gładkich stożkowych bloczkach, zazwyczaj połączonych paskiem. TRUFUS to pionierska koncepcja, która wykorzystuje bezpaskowy zestaw kół napędzanych, które nie ślizgają się i zapewniają bardzo wysoką wydajność bez żadnego zużycia.
Nowe i udoskonalone
„Obecna technologia przekładni jest w pełni zoptymalizowana, więc możliwość dalszej redukcji emisji jest bardzo mała”, mówi Filip De Mazière, koordynator projektu TRUFUS. „Nasz pomysł polega na wprowadzeniu zupełnie nowej zasady przełożenia przy znacznej oszczędności zużycia energii”. Przekładnie CVT są również prostsze niż zwykłe przekładnie, a więc tańsze w produkcji. „Korzyści są tak duże, że kiedy opisaliśmy je producentom pojazdów, wielu z nich powiedziało, że nie jest to możliwe”, mówi Caroline De Dijcker, dyrektor marketingu w firmie Mazaro. „Jak zawsze potrzebne są testy w rzeczywistych warunkach”.
Szybciej, dalej
Firma Mazaro umieściła prototypową przekładnię w 3,5-tonowym, elektrycznym lekkim pojeździe użytkowym. Utrzymując pracę silnika na krzywej najwyższej wydajności, zespół zwiększył zasięg jazdy pojazdu o 16,8 %. Zwiększona kontrola mocy dostarczanej przez silnik podniosła również maksymalną prędkość pojazdu o 50 % – z 80 do 120 km/h. De Mazière twierdzi, że ich uwaga skupia się klientach z sektora transportu publicznego, którzy stawiają na oszczędność paliwa i ograniczenie emisji. „Pojazdy użytkowe, takie jak autobusy, śmieciarki i pojazdy dostawcze pracują 12 godzin lub nawet całą dobę, więc ich wydajność jest bardzo ważna”, mówi De Dijcker. Firma Mazaro liczy, że przekładnia zostanie wprowadzona na rynek od 2022 roku, ponieważ została stworzona z myślą o nowych modelach pojazdów. Dostosowanie przekładni do istniejących pojazdów byłoby nieopłacalne.
Za przepaścią
Projekt otrzymał wsparcie ze środków UE przeznaczonych na rozwiązanie wyzwań społecznych i realizację celów w zakresie ekologicznego transportu w ramach programu „Horyzont 2020”. „Musieliśmy przeskoczyć tę przepaść – technologia jest gotowa, ale aby ją wprowadzić na rynek, potrzebne są duże inwestycje”, mówi De Mazière. „Bardzo trudno jest przyciągnąć inwestorów, gdy ma się opracowaną technologię, ale nie została ona jeszcze zastosowana w praktyce”. De Dijcker dodaje, że wsparcie unijne zwiększyło również wiarygodność firmy i zainteresowało projektem innych inwestorów. Badacze z firmy Mazaro pracują obecnie nad dalszym zwiększeniem wydajności tej technologii. Niedawno zespołowi udało się zredukować zużycie energii w układzie sterowania przekładnią z 1 % do 0,17 % energii przenoszonej. Planowane jest również zdywersyfikowanie portfela biznesowego poprzez poszukiwanie zastosowań dla technologii stosowanych w różnych branżach, takich jak turbiny i pojazdy terenowe.
Słowa kluczowe
TRUFUS, Mazaro, przekładnia, przekładnia bezstopniowa, pojazd, transport, zmienna, wydajność, bieg, zasięg, stożkowa
