Tablety zamiast zeszytów z nutami
Wielu muzyków musi korzystać z papierowych zapisów nutowych, choć wcale tego nie lubi. Papier jest ciężki i zajmuje tyle miejsca, że podróżujący muzycy często muszą przewozić nuty w walizkach na kółkach. Dodatkowo papier nie sprawdza się najlepiej na dworze – wiatr podwiewa, a czasem zupełnie rozwiewa kartki. Co więcej, nawet w warunkach idealnych większość muzyków gra obiema rękoma, co sprawia, że przewracanie kartek nie jest proste. Wreszcie wielokrotne użycie i notatki robione na marginesach sprawiają, że zapis nutowy na papierze z czasem bardzo się niszczy. Finansowany przez Unię Europejską projekt BEATIK(odnośnik otworzy się w nowym oknie) wprowadza rozwiązanie niewymagające użycia papieru. Zespół opracował uruchamiany na tablecie system do wyświetlania zapisu nutowego, który w określonych przypadkach będzie samoczynnie przewracać kolejne strony. Prowadzone w ramach projektu nadania koncentrują się na zoptymalizowaniu algorytmu śledzącego zapis nutowy pod kątem pracy na różnych platformach i na poprawie doznań podczas użytkowania.
Przeglądanie muzyki
BEATIK to pierwsza aplikacja przygotowana z myślą o indywidualnym i grupowym przeglądaniu zapisów nutowych w plikach PDF. Użytkownik może pobierać wybrane utwory z rozległej biblioteki projektu lub importować do aplikacji własne pliki. Aplikacja umożliwia ich przeglądanie i komentowanie na potrzeby nauki. Korzystanie z aplikacji rozpoczyna się w momencie otwarcia interfejsu w przeglądarce, gdzie użytkownik określa typy muzyków, instrumenty i ich role w wykonywanym utworze. Pedro Vera-Candeas, koordynator projektu BEATIK, mówi: „Po zakończeniu tego kroku muzyk może rozpocząć korzystanie z aplikacji BEATIK na tablecie”. Podczas prób tablet nadrzędny kontroluje tablety muzyków, dzięki czemu wszyscy zaczynają śledzić nuty w tym samym punkcie. Dyrygenci mogą dodawać spersonalizowane uwagi, przeznaczone dla poszczególnych muzyków i umieszczane w ich partiach. Takie uwagi wyświetlą się na tablecie danego muzyka. Vera-Candeas dodaje: „Podczas koncertu tablet nadrzędny ustala tempo odtwarzania i odmierza je automatycznie dla wszystkich muzyków”.
Śledzenie muzyki
Drugą istotną funkcją systemu jest automatyczne przewracanie stron. System może przeprowadzać je jedynie w specjalnie przygotowanych plikach, tak zwanych „Smart Scores”, inteligentnych partyturach. Vera-Candeas dodaje: „Inteligentna partytura to plik zawierający zapis nutowy w formacie PDF oraz dodatkowe informacje o położeniu każdego taktu w pliku PDF i nutach zapisanych w tym takcie”. Na podstawie tych informacji algorytm śledzenia nut BEATIK skutecznie słucha odgrywanej muzyki, którą zbiera zamontowany w tablecie mikrofon. Algorytm określa, które miejsce zapisu jest właśnie odgrywane, i odpowiednio dostosowuje wyświetlanie nut. Liczne zbiory biblioteki systemu BEATIK stanowią zapisy nutowe w formacie PDF. Obecnie zaledwie 2 000 z 400 000 pozycji jest zapisanych w postaci plików Smart Scores. Jednak użytkownicy mogą tworzyć własne pliki Smart Scores dla pobranych utworów, wykorzystując w tym celu przygotowane wcześniej nagranie danego utworu. Biblioteka zawiera głównie utwory dostępne w domenie publicznej oraz pewną ilość materiału objętego prawami autorskimi, udostępnianą za zgodą jego właścicieli. W następnej wersji systemu użytkownicy zyskają możliwość płacenia za pobranie materiału objętego prawem autorskim. Zespół zademonstrował system podczas festiwalu BEATIK w Altei (Hiszpania). Muzycy grali, korzystając z sytemu BEATIK. Ich reakcja była entuzjastyczna. System BEATIK to zdecydowanie nieszablonowy sposób zaspokojenia bardzo wyraźnej potrzeby środowiska. Przedstawiciele zespołu pracującego nad projektem prezentowali go zawodowym muzykom i organizacjom muzycznym, w tym orkiestrom. Zespół omawia też z różnymi wydawcami możliwość dodania ich zbiorów do bibliotek systemu. System BEATIK eliminuje konieczność korzystania z papierowych partytur i związane z tym niedogodności. Użytkownicy mogą teraz przeglądać swoje zbiory na tablecie, a to nie wyczerpuje możliwości systemu. Jeśli zaś istnieje nagranie konkretnego wykonania, użytkownicy mogą na jego podstawie przygotować plik Smart Scores, który pozwoli śledzić nuty wygrywane przez muzyków.
