Skip to main content
European Commission logo print header

Beatik- Collaborative Digital Scores Platform for Classical Music

Article Category

Article available in the following languages:

Tablety zamiast zeszytów z nutami

Przewożenie zapisów nutowych to niemały problem. Nowy, kompletny, przyjazny dla użytkownika i pierwszy taki system przewracania stron dostępny na tablety rozwiązuje go w znacznym stopniu.

Gospodarka cyfrowa icon Gospodarka cyfrowa

Wielu muzyków musi korzystać z papierowych zapisów nutowych, choć wcale tego nie lubi. Papier jest ciężki i zajmuje tyle miejsca, że podróżujący muzycy często muszą przewozić nuty w walizkach na kółkach. Dodatkowo papier nie sprawdza się najlepiej na dworze – wiatr podwiewa, a czasem zupełnie rozwiewa kartki. Co więcej, nawet w warunkach idealnych większość muzyków gra obiema rękoma, co sprawia, że przewracanie kartek nie jest proste. Wreszcie wielokrotne użycie i notatki robione na marginesach sprawiają, że zapis nutowy na papierze z czasem bardzo się niszczy. Finansowany przez Unię Europejską projekt BEATIK wprowadza rozwiązanie niewymagające użycia papieru. Zespół opracował uruchamiany na tablecie system do wyświetlania zapisu nutowego, który w określonych przypadkach będzie samoczynnie przewracać kolejne strony. Prowadzone w ramach projektu nadania koncentrują się na zoptymalizowaniu algorytmu śledzącego zapis nutowy pod kątem pracy na różnych platformach i na poprawie doznań podczas użytkowania.

Przeglądanie muzyki

BEATIK to pierwsza aplikacja przygotowana z myślą o indywidualnym i grupowym przeglądaniu zapisów nutowych w plikach PDF. Użytkownik może pobierać wybrane utwory z rozległej biblioteki projektu lub importować do aplikacji własne pliki. Aplikacja umożliwia ich przeglądanie i komentowanie na potrzeby nauki. Korzystanie z aplikacji rozpoczyna się w momencie otwarcia interfejsu w przeglądarce, gdzie użytkownik określa typy muzyków, instrumenty i ich role w wykonywanym utworze. Pedro Vera-Candeas, koordynator projektu BEATIK, mówi: „Po zakończeniu tego kroku muzyk może rozpocząć korzystanie z aplikacji BEATIK na tablecie”. Podczas prób tablet nadrzędny kontroluje tablety muzyków, dzięki czemu wszyscy zaczynają śledzić nuty w tym samym punkcie. Dyrygenci mogą dodawać spersonalizowane uwagi, przeznaczone dla poszczególnych muzyków i umieszczane w ich partiach. Takie uwagi wyświetlą się na tablecie danego muzyka. Vera-Candeas dodaje: „Podczas koncertu tablet nadrzędny ustala tempo odtwarzania i odmierza je automatycznie dla wszystkich muzyków”.

Śledzenie muzyki

Drugą istotną funkcją systemu jest automatyczne przewracanie stron. System może przeprowadzać je jedynie w specjalnie przygotowanych plikach, tak zwanych „Smart Scores”, inteligentnych partyturach. Vera-Candeas dodaje: „Inteligentna partytura to plik zawierający zapis nutowy w formacie PDF oraz dodatkowe informacje o położeniu każdego taktu w pliku PDF i nutach zapisanych w tym takcie”. Na podstawie tych informacji algorytm śledzenia nut BEATIK skutecznie słucha odgrywanej muzyki, którą zbiera zamontowany w tablecie mikrofon. Algorytm określa, które miejsce zapisu jest właśnie odgrywane, i odpowiednio dostosowuje wyświetlanie nut. Liczne zbiory biblioteki systemu BEATIK stanowią zapisy nutowe w formacie PDF. Obecnie zaledwie 2 000 z 400 000 pozycji jest zapisanych w postaci plików Smart Scores. Jednak użytkownicy mogą tworzyć własne pliki Smart Scores dla pobranych utworów, wykorzystując w tym celu przygotowane wcześniej nagranie danego utworu. Biblioteka zawiera głównie utwory dostępne w domenie publicznej oraz pewną ilość materiału objętego prawami autorskimi, udostępnianą za zgodą jego właścicieli. W następnej wersji systemu użytkownicy zyskają możliwość płacenia za pobranie materiału objętego prawem autorskim. Zespół zademonstrował system podczas festiwalu BEATIK w Altei (Hiszpania). Muzycy grali, korzystając z sytemu BEATIK. Ich reakcja była entuzjastyczna. System BEATIK to zdecydowanie nieszablonowy sposób zaspokojenia bardzo wyraźnej potrzeby środowiska. Przedstawiciele zespołu pracującego nad projektem prezentowali go zawodowym muzykom i organizacjom muzycznym, w tym orkiestrom. Zespół omawia też z różnymi wydawcami możliwość dodania ich zbiorów do bibliotek systemu. System BEATIK eliminuje konieczność korzystania z papierowych partytur i związane z tym niedogodności. Użytkownicy mogą teraz przeglądać swoje zbiory na tablecie, a to nie wyczerpuje możliwości systemu. Jeśli zaś istnieje nagranie konkretnego wykonania, użytkownicy mogą na jego podstawie przygotować plik Smart Scores, który pozwoli śledzić nuty wygrywane przez muzyków.

Słowa kluczowe

BEATIK, tablet, Smart Scores, biblioteka, muzyka na papierze, zapis nutowy, przewracanie stron, bez papieru

Znajdź inne artykuły w tej samej dziedzinie zastosowania